Vatican Manuscripts Added Week 46 of 2020

A total of sixty-one manuscripts were added to the repository this week. A large number seem to be 18th texts, though the Pierluigi Galletti flood has trickled down to just one more volume this week. Another copy of Durand's Speculum Judiciale, Vat.lat.2629 was added this week, bringing the total count of those manuscripts digitized to five. In the realm of the sciences a copy of Serapion's Aggregatus in medicinis simplicibus, translated into Latin by Simonis Ianuensis and Abraham Tortuosiensis came online as Vat.lat.2421 and Vat.lat.4275 contains several math and astronomy texts.

Sometimes a manuscript is striking not because of gold or beautiful art, but for what it might tell about its long history. Vat.lat.4218 is an Atlantic Bible, a single large-format(60cm tall in this case) codex containing the entire text of the Bible, from 11th Century Italy, probably Rome. At least that's probably what it should have been, today it is a bit of a mess. It begins with the end of a Capitula, then there are the Epistles to Titus and Philemon, both attributed to Paul, and then another Capitula before it launches into the book of Psalms, starting right in the middle with Ps. 78. The psalms are in a distinctive 3-column format ending with psalm 151 on f.7v (to the right), which has the interestingly accurate rubric "hic psalmus in hebreis uoluminibus non habetur" (This psalm is not in the Hebrew book). Then we're off to the "Prolog of Solomon" before the book of Ecclesiastes. The volume ends with the Second Timothy, the beginning of a Capitula and indication that the Epistle to Titus should follow. Which means the first 2 folios are probably from the end of the book, even the Capitula numbers match. The final endleaf is ruled in pink ink, which matches none of the actual layout in the manuscript.

The bottom border is from a Liber Taxarum of the 16th Century, Vat.lat.8246, f.1r

Vat.lat.8246_0017_fa_0001r-border.jpg
Vat.lat.864, Ricardus de Mediavilla Commentarius in librum IV Sententiarum addito indice quaestionum, qui in ed. citata praeeit (14th C)
Incipit: In noua sig[num] & i[n] muta mirabi-lia

Vat.lat.2421, Serapion, Abraham Judaes (tr), Simon Genuensis (tr) Aggregatus in medicinis simplicibus, Books 1-8 translated and interpreted in Latin by Simonis Ianuensis et Abraham Tortuosiensis. (1360)
Incipit: (f.3r) Incipit lib[er] Serapio[n]is agregat[us] i[n] me[dicinis] si[m]plicib[us]. Tra[n]slatio Symonis Janue[n]-sis

See Jordanus #10054, dated March 12, 1360 on f.123r


Vat.lat.2629, William Durand Speculum Judiciale, Books 1-4 (14th C)
Incipit: (f.Ir) In no[m]i[n]e d[omi]ni & gliose v[ir]gi[ni]s inri[]s eius speculu[m] iudicialea ma-g[ist]ro

Vat.lat.3853, Dracontius De Laudibus Dei (15th C)
Incipit: Avrelii avgvstini de lavdibvs dei liber incipit feliciter. Qvi cupiunt animis placidum

Wrongly attributed to St. Augustine on f.1r


Vat.lat.4218, Bible (12th C)
Incipit: hominu[m] sed s[e]c[un]d[u]m uoluntate[m] suam cui uoluerit d[omi]n[u]s miserebitur

Vat.lat.4275, Albertus,Asamichius,Joannes Cusinus,Jordanus,Thebit Collection of Math and Astronomy Texts (14th-15th C)
Incipit: Incipit Tractatus de Suffiaencia legis [xstine] editus p[er] gloriosissimu[m] doctorum m[a]g[ist]r[u]m Joh[an]em Cusini ordinis fratrum predicatorum. [T]ibi dabo daues regni

See Jordanus #10189: Tractatus de sufficientia legis Christianae,

An omnes motus caeli sint invicem commensurabiles,Arithmetica,De datis numerorum,De mensura circuli,De motu spherae oceanae,Fragmentum unius folii rerum Astronomicarum,Questio utrum per interrogationes Astronomicas secundum Astronomiae principia possint presciri futura, Speculum de libris Astronomiae, Tractatus de sufficientia legis Christianae


Vat.lat.4279, St. Jerome, Johannes Boionus Epistles, De Causis et cura pestilentiae (c. 1420-1457)
Incipit: (f.7r) Incipit p[re]fatio Ambrosii monachi camalduensis ad singulare[m] atq[ue] pii-ssimu[m] viru[m] Julianu[m] Cardmalem Sancti Angeli

ff. 47-129 are in Pietro del Monte's own hand


Vat.lat.4305, Summa de Bono
Incipit: O[mn]is theologi[c]a speculata est de tomo

See Sweeney, Leo, William Topp, Charles J. Ermatinger "Summa de Bono, Codex Vat. Lat. 4305: Transcription of Folios 4r-7(bis)r " in Manuscripta Vol 9, Issue 1 1965. pp. 30-52


Vat.lat.4312, Honorius of Autun Clauis physicae
Incipit: Cum multos mente intuear non solum

Vat.lat.4328, Basil the Great Letters (1566)
Incipit: (f.1r) Basilii Magni epi[sto]læ. Ad Nicopolitas. Lectis litteris uestris quantum putatis

Vat.lat.4338, Hugo Ripelin de Argentina Compendium theologicae ueritatis (14th C)
Incipit: Prologus. Ueritatis the-ologice s[u]bli[mi]-tas

Vat.lat.5543, Ascanio Grimaldi Epigrammata de Gregorio XIV Pont. Opt. Max. de Gentiliciis eius insignibus de Fratris filiis cardinali et comite ad eundem pontificem (16th C)
Incipit: (f.3r) Ad Gregorivm XIV Pont. Opt. Max. Cum uelit, ac possit deus omnibus esse benignus

Incipit: In uniuersam Aristotelis Physicam Disputatio prooe[m]

Incipit: Leopoldus divina favente clementia electus Romanorum Imperator sempe Augustus

Vat.lat.7463, History of St. Caterina, in the Baths of Diocletian
Incipit: (f.IVr) Indice delli Capi. Capo 1, Si manifesta il motivo per il quale fu fabbricata la Chiesa nomina fa di Santa Caterina nell'Orto unito

Vat.lat.7500, (18th C)
Incipit: (f.3r) Fortificatione della Torre Rossa

Assortment of misc documents, including a series of disgrams of fortified cities and a printed work from 1708


Vat.lat.7592, (14th C)
Incipit: (f.Ir) Incipit prologus inuitis sanctorum.

Vat.lat.8032, Pierluigi Galletti Bulla and Breve of the Popes, Book III (18th C)
Incipit: Innocentii Episcopus Servus servorum dei Uenerabili Fratri Alberto

Autograph. Covers Innocent III (year 9/1205) through Clement XIII (year 2/1760)


Vat.lat.8069, (14th C)
Incipit: Catalogus Vetterum Jurisconsultorum ordine alfabetico digestus quorum placita in hoc codice continentur.

Collection of legal texts, starts on f.3r


Vat.lat.8107, Scipionis Giardini De Ecclesia et Pont. Romano opusculum. (1628)
Incipit: Sanctissimo Patri Sisto Qvinto pont/ opt. max. Scipio Giardinus Maceratensis I. V. Doct Longissimam vitam et S. P. D. Beatissime Pater. Qvæcvnq[ue] singulari aliqvo tractatv

Dated July 1628 on the cover



Vat.lat.8188, Psalter (14th C)
Incipit: Beatus uir q[ue] non abiit i[n] consilio im-piorum

See Iter liturgicum italicum, from Naples


Incipit: Qui comincia un trattato del governo e delle infermita degli uccelli, e contiene capitoli XXXXI. Desegni et de conoscamenti perliquali lo mi-gliore uccello sicognosce

Vat.lat.8213, Collection of Letters (15th-16th C)
Incipit: Copia. Illustris ac Magnifice domine frater n[oste]r

Vat.lat.8240, Statutum Municipale Antiquæ Terræ Montis Æreti
Incipit: (p.1) Del Elettione delli Massari Cap. P[ri]mo. Statuimo, et ordiniamo, che'il conseglio publico


Incipit: I. Argomento in generale del Rotolo. II. Due altri Rotoli della Vaticana, e della Barberina poco differnti

Vat.lat.8246, Liber Taxarum (16th C)
Incipit: (f.1r) Romana eccl[es]ia sub se continet Abbates infra scriptos et ideo in hoc opus

Begins with a Breve of Pope Sixtus IV(1471-1484)


Vat.lat.8250.pt.2 (Upgraded to HQ), Francesco Gualdi, Contantino Gigli Names and arms of Ambassadors at the Roman Court from the 16th through 17th C, Names and Arms of the noble families of Pistola, Camerino, Amelia, Forlimpopoli and Verona, Part 2 (17th C)
Incipit: Lisca. Aquila nera coronata in oro sette monti uerdi sopra un arbore condue remi in croce uerdi

starts on f.238r


Vat.lat.8257 (Upgraded to HQ), Francesco Gualdi, Giacomo Gigli, Notizie dei senatori di Roma, 908-1400 (1651-1700)
Incipit: (f.1r) Alla inclita nobilta romana. Ventilata ogni giorno vie piu & inidecisa

f.2r has the facade of a Roman senatorial palace


Vat.lat.8261, Costructione di un Telescopio per Riflepione di monsieur Newton. (1741)
Incipit: Costructione di un Telescopio per Riflepione di monsieur Newton. Che ha sedici pollici di Lungtezza e fa l'effetto

Rough sketches on f.1r of a telescope and mirror, careful diagram of parts on f.93r


Incipit: Calendarium Historium. Januarii. 1. Serena etiam apud antiquos hac die

Vat.lat.8273, Relazione Istorica e Teologica Del Bajanismo, de Giansenismo, e del Quesnellismo condannato nella Bolla Unigenitus l'anno 1513
Incipit: Relazione Istorica e Teologica Del Bajanismo, de Giansenismo, e del Quesnellismo condannato nella Bolla Unigenitus l'anno 1513

Vat.lat.8278, Manifest of an Elector of Bavaria, etc (1704)
Incipit: (f.2r) Manifeste de l'electeur de Baviere. La Guerre qui dupuis deux ans s'est allumèe dans l'Empire

First work, two columns, French and Italian. Several of the assembled works are printed


Vat.lat.8283, Tractatus de Probationibus et Purgationibus canonicis et vulgaribus, Book 2 (1761)
Incipit: (f.1r) Pars. III. De purgationibus Vulgaribus. Caput I. Purgationum Vulgarium indicatur gendratim origo et progressus

Dated April 11, 1761 on f.IIr


Vat.lat.8285, Tractatus de Probationibus et Purgationibus canonicis et vulgaribus. Book 2 (1761)
Incipit: (f.1r) Pars. IIII. De Purgationibus Vulgaribus. Caput I. Purgationum Vulgarium indicatur generatiu Origo et progressus

Dated April 11, 1761 on f.IIr


Vat.lat.8286, An Christianorum bona recuperata a Turcis restititui debeant antiquis Dominis (1752)

Vat.lat.8287, (18th C)
Incipit: (f.1r) De Era Alexandrioru[m] Mundanie, et ab Incarnatione [], Kalendis Septembris

Vat.lat.8289, Note sopra li Primi Versetti del I Libro de Macabei ouuero Dissertatione dopra una Medaglia d'Alessandro Magno del Gabinetto del Publico Palazzo della Citta di Lione (1739)
Incipit: (f.3r) A Libri I. Machabaeorum cap. VIII vers. XVI. Judas Machabaeus

Vat.lat.8297, (18th C)

Text on the Second Council of Constantinople, held in 553


Vat.lat.8302, (c. 1753)
Incipit: A Suppliche del def. Mons. Auricu Ameno di Leopoli

Vat.lat.8305, Confessarius Moribundi rite edoctus. (18th C)

Vat.lat.8309, Charaginensis Matrimonii in Sacra Congregatione Concilii 1753. (1753)
Incipit: (f.1r) Titius bene cognitus paroche, ejus tomum nocte petit cum duabus

Vat.lat.8310, Questiones Selectae ad usum P[ræ]fectorum Ecclesiae 1757 (1757)
Incipit: I. Quæstiones Selectae ad usum Praefectorum ecclesiae. I. Ut iin omniiporte sui Muneris ac Negocii diligentissi-simus

Vat.lat.8311, (18th C)

Incipit: (f.4r) Alcune notizie appartenenti alla Causa del ven Cardinal Roberto Bellarmino

Vat.lat.8317, Collection of Jesuit Privileges
Incipit: Collectio Privilegiorum Societatis Jesu, quae usque adhuc subsistunt nec sunt revocata

Vat.lat.8318, Specimen novi compendii privilegiorum societatis Jesu

Vat.lat.8319, Specimen novi compendii privilegiorum societatis Jesu
Incipit: (f.3r) Praefatio. Retineatus ut in Compendio Pragensi usque ad S. Caeterum

Vat.lat.8323, Bullae Pontificum et alia Documenta pro Collegio Germanico, et Alumnorum Turamentum cum declarationibus Sac. Congregatiionus de propaganda Fide (18th C)
Incipit: (f.2r) Bullae spectantes ad Collegium Germanica Romae, quæ leguntur in Bullario Romano ultimae editionis

Incipit: Memoria Istorica sopra li origine della Guardie, che siruono il som-mo pontifice

Vat.lat.8333, Memorie sopre le Nomine degl' Arcivescovii, Vescovati e Monasteri di tutti Pi Stati, et Sourani
Incipit: Memorie rapporeo alle nomine e presentazioni delli saggetti per gli

Vat.lat.8339.pt.1, Materie Spettanti al Tribunale dell' Inquisizione in Napoli
Incipit: (f.1r) Relazione Istorica del S. Uffizio di Napoli. Che la Sac. Inquisizione con li Suoi Inquisitori

Vat.lat.8352, (18th C)
Incipit: Memoria per l'affare di Comacchio. Per non divagare inutilmente

Vat.lat.8356, Penco Istorico e Cronologico dei socumenti e Scritture che Sono neli Archivio segueto Vaticano

Vat.lat.8357, (18th C)
Incipit: Capo secondo del Regio Exequatur. Ancorche volendosi far conoscere, che nessuno degli

Vat.lat.8358, (18th CX)
Incipit: Amico. Per ubbidire alle vostre replicate pressantissime istan-ze eccovi il mio giudicio intorno il Libro dell' Abbate To-sini

Vat.lat.8364, Theorie du dessechement des marais pontins dans ls Estats du Souverain Pontifie Pie VI (1792)

Vat.lat.8366, Girolamo Gigli Avvisi Di Diverse Citta d'Italia Spediti da Siena, Eda Roma a Vari Amici (1773)
Incipit: (p.1) Copia di certo Avvisi ideali com-posi dal Sig[nore] Girolamo Gigli Occasione di detti Avvisi. Trouandori il Sig[nore]. Girolamo Gigli in Roma

Vat.lat.8386, Ordinal (1761-1803)
Incipit: Ordo ad synodum tusculanam. Prima die canitur Missa sollemnis de Spiritu Sancto

See Bannister, H. M. Monumenti vaticani di paleografia musicale latina ID# 708 Quadrata musical notation