Vatican Manuscripts Added Week 48 of 2023

Another busy week at the Vatican with eighty-six manuscripts digitized. In an unusual twist, Barb.lat was the largest contributor, with 32 manuscripts, followed by the expected Pal.gr with 23. Following in the recent trend, Reg.gr added eleven and Ott.lat nine, Smaller contributions from Vat.lat with three and Vat.gr with two. Completing the week were lone manuscripts from Barb.gr, Borg.lat, Chigiani and P.I.O.

There has been work done recently to transcribe and edit the text of Goro Dati's La Sfera. Clearly a request for scans of related manuscripts has reached the Vatican because a total of five (!) manuscripts of the text were digitized this past week. Of those Chig.M.VII.148 has the best decorative program, and some of the most elaborate illustrations I have seen in a La Sfera manuscript. To the right is the Tower, sometimes named Mabel, on f.17r.

Below is one of the three lines of text found on f.37v of P.I.O.26. Apart from the lovely Arabic cursive, I know nothing about the contents of this volume.

P.I.O.26_0076_fa_0037v-border.jpg
Barb.gr.583 (Upgraded to HQ), Hagiography (1350-1375)

Barb.lat.672, Alexander of Hales Postilla super epistolam D. Pauli ad Romanos (14th C)
Incipit: Anu[n]ciabo t[ibi] q[uod] exp[re]ssu[m] e[st] i[n] sc[ri]pt[ur]a

Barb.lat.1014, Mauritii Centini de Asculo Scipta Theologica ab ipsomet in praefato Collegio elaborata anno 1613-1614 (c. 1614)
Incipit: Concl[usi]ones di sub[stant]ia Angeloru[m]. An sub[stant]ia Angelo sit Incorporea

Barb.lat.1017, Joanne de Cartagena Disputatio insignis ad extirpandam omnem negotiantium usuram sub colore ficti mutui lucri cessantis damni emergentis, et aliarum circunstantiarum latente (17th C)
Incipit: (f.1r) Responsvm Patris Fratris Ioannis de Cartagena Sac. Theologiæ Conuentu Sancti Petri in Monte Aureo. Ad interrogationem sibi daccam

Barb.lat.1029, Dominicus Manettus Opus hoc suum super materia Conceptionis B. V. Mariae (c. 1661)
Incipit: (f.3r) Animaduersiones in Memoriale porrectum S. D. N. Alesandro VII

Barb.lat.1050, De Praeparatione ad mortem (18th C)
Incipit: De Præparatione ad mortem §.1. Stoliditas hominum non se præparantium

Barb.lat.1054, Ad Censuram aliquorum Patrum ordinis Pradicator[um] Provincia Castella in Hispania, Contra Assertiones Parris luduici Molina e societate Jesu (17th C)
Incipit: (f.1r) Ad Censuram aliquorum Patrum ordinis Prædicator[um] Prouinciæ Castellæ in Hispania Contra assertiones Patris Lud[ovici] Molina e societate Jesu. Responsio. Qua in hac censura Mag[iste]r Dominicus Ragnes

Barb.lat.1090, Francisci Mariae del Monaco De Orthodoxa Fide amplectenda, Book III (16th C)
Incipit: (f.Vr) Serenissimæq[ue] Mariæ Angliæ Scotiæ Hyberniæ &c. Reginæ Fidei Defensatrici. D. Franciscvs aria del-monaco Cl. Reg. Trahor ad tuum lumen & prope dixerin Nume

Barb.lat.1091, N. Albaspinae Opusculum de Reformatione Fratrum Minorum ad Paulum V (17th C)
Incipit: (p.1) Sanctissimo D[omi]no N[ost]ro Paulo .s. pont. Max. Quod Jetro gente Arabum aut Æthopu[m] natus

Barb.lat.1095, Joannis Baptistae Catansancti Opusculum de Graecorum ordinatione (17th C)
Incipit: Ill[ustrissimo] Card[inali] Mellino S[mi] D[omi]ni N[ost]ri Vicario. Pbiectum fuit

Barb.lat.1096, Johannes Paulo Mucantio Tractatvlvs De quiusdam obseruationibus cerimonialibus circa Annum Ivbilei (16th C)
Incipit: (f.IIIr) Ill[ustrissimo] et R[everentissimo] D. D. Petro Aldobran-dino S. R. E. Card[inali] Amplissimo. Io. Paulas Mucantius perpetuam felicitatem. Cvm S[anctissimi]. D. N. Clementis Viij Pont. Opt. Max. iussu, quem obsequii

Barb.lat.1104, Rationes et motiva quibus inductus et convictus Fridericus Henricus de Gassion, Jacobi de Gassion apud Foederatos Belgii orgines propraefecte filius (17th C)
Incipit: (f.1r) Beatissimo Ac Sanctissimo D. N. Alexandro Septimo Pontifici Maxiomo. Quod fides ad iustitum & salutem absolute sit

Barb.lat.1105, Petrus de Soto (17th C)
Incipit: Petrus de soto d[omi]no Tapero. Multum reverende d[omi]ne

Barb.lat.1106, Franciscus Murantius De Sanctorum Apostolorum (16th C)
Incipit: S. D. N. Gregorio XIII Pont. Opt. Max. Franciscus Mucantius I. C. Romanus ac Cerimoniarum Magister perpetuam felicitatem. Cvm mihi impositum esset onus

Barb.lat.1107, Nicolai Riccardi Tractatus de Angelis (17th C)
Incipit: An Angeli cognscant singularia. Nocandum primo: In Angelo (sicut sæpe dictum est) re-pericur

Barb.lat.1112, Octo Propositiones excerpta et censura notatae (16th C)
Incipit: Octo Propositiones excerpta et censura notata. Prima Propositio. Pag. 270 dicit sententiam de electione ante

Barb.lat.1113, Joanne Cratco Brevis et Catholica confessio capitum Religionis iam controversae in Scotia, qua respondetur haereticae et negativae confessione (17th C)
Incipit: (f.3r) []a ne schort catholice confession of the heades of the religion non controuerted in scotland

Barb.lat.1114, Joanne Roa Davila Tractatus de Symonia (17th C)
Incipit: Tractatus de Symonia. Initio Preprittendum est

starts f.106r


Barb.lat.1116, Hieronymo Musitano Disputatio de supranaturalibus auxilus (17th C)
Incipit: Disputatio de supranalib[us] auxiliis quib[us]

Barb.lat.1124, Disputatio De efficacia gratiae et contritionis ad delendum peccatum. (16th C)
Incipit: Disputatio De efficacia gratiae et contritionis ad delendum peccatum. Sectio 1[a]. Explicatur tit[ulus] propositus et proponuntur argumenta pro una parte

Barb.lat.1125, Laureto de Franchis Spiritualis Aeconomia pestifere contagionis temporibus obsueanda duas in partes divisa (17th C)
Incipit: (f.IIIr) Eminent[issimo] R[everentissimo] D[omi]no D. Fran[cesco] Barberino S. R. E. Card[inali] Ampliss[imo] S. D. N. Vrbani VII Nepoti

Barb.lat.1127, Ignatius Loyola Exercitia Spiritualia (17th C)
Incipit: Exercitia Spiritualia Fundamentum. 1[mo] Creatus est homo ad hunc finem vt D[omi]num Deum suu[m]

Barb.lat.1129, Mauritius Centini Asculane Disputationes theologicae in quartum Sententiarum (17th C)
Incipit: Lectiones fr[atr]is Mauricii Centini habitæ Romæ

Barb.lat.1131, Petri Arcudii Utrum detur Purgatorium, et an sit per ignem (17th C)
Incipit: Utrum detur Purgatorium, et an sit per ignem. Quoniam poenitentia salutaris iuxta quantetatem

Barb.lat.1133, Disputatio Ultima Libri Tertii. An Summus Pontifex sit Supra Concilium Generale (17th C)
Incipit: (f.1r) Amplissimam Summi Pontificis potestatem, ac iurisdictionem super vniversalem Ecclesiam esse

Barb.lat.1134, Disputatio ultima libri tertii An Summus Pontifex sit supra Concilium Generale (17th C)
Incipit: (f.1r) Amplissimam Summi Pontificis potestatem, ac iurisdi-etionem super universalem Ecclesiam esse ita olim

Barb.lat.1135, Luca Castellino Disputationes theologicae, in quibus selectae difficultates de Sacramentis (17th C)
Incipit: (f.1r) Elenchus Praludiorum disputationum, atq[ue] praci-puarum difficultatum

Barb.lat.1136, Gabrielis Seberi Contra affirmantes Orientalis Ecclesiae orthodoxos filios male, et inique honore et adoratione prose qui sancta Dona inter cheubici hymni modulationem, corumdemque donorum asportationem, Sacerdote ad sacrum altare introeunte (1604)
Incipit: (f.2r) Argumentum. Mos est apus Gracos, ut Sacerdos antequam

Barb.lat.1145, Petri de Marca De Singulari Primatu Petri exercitatio (1647)
Incipit: Reuerendo Patri Antonino Dianæ S. D. Petrus de Marca. Humanissimis literis tuis interpellatus, et munere eruditarum Dissertationum tuarum

Barb.lat.1157, Duplex Consideratio ad Decretum. Eugenii Quarti in Synodo florentina editum de Vnione Græcorum atque Armenorum. (17th C)
Incipit: (f.1r) Sum[m]a eorum quæ continentur in prima Consideratione ad Decretum Eugenii Quarti unionis Græcor[um] et Ar-menorum. Decretum unionis Græcorum, et Armenor[um] inter quam plurima ad fidem

Barb.lat.3967, Gregorio Dati La Sfera (15th C)
Incipit: Al padre al figliolo allo spiritto santo

Barb.lat.4005, Gregorio Dati La Sfera (15th C)
Incipit: Al padra al figliolo allo spirito santo

Barb.lat.4016, Gregorio Dati La Sfera (15th C)
Incipit: Gregorius datus feliciter incipit. [A]l padre al figlio allo spirito sancto

Borg.lat.539, Gregorio Dati La Sfera
Incipit: Al padre al figlio allo spirato sancto, p[er] ongni sechol sia gloria eonore

Chig.M.VII.148, Gregorio Dati La Sfera (15th C)
Incipit: Libro primo. Al padre al figlio allo spirito santo, p[er] ogni secal sia gloria et honore

Ott.lat.508, Isidore of Seville Tractatus moralis de Septem vitiis capitalibus
Incipit: (f.3r) Incipit tractatus moralis. In sep-tem uitiis capitalibus. Tractatus iste con-tin[ent] nouem partes

Ott.lat.524, Jerome Abbreviated Psalter
Incipit: [D]ulcissime d[omi]ne y[e]hu chr[ist]e qui es uerus d[eu]s et

Ott.lat.536, Expositio in Apocalypsum
Incipit: [P]ertransibu[n]t plurimi & multiplex erit

Ott.lat.554, Hymnal (15th C)
Incipit: Liber iste de lib[er] hu[m]nor[um]

See Iter liturgicum italicum, from Aquileia


Ott.lat.573, Nicholas of Lyra Postilla seu brevia commentaria in Job
Incipit: [S]icut aut[em] i[n] reb[us] q[uae]

Ott.lat.574, Missale (1301-1310)
Incipit: (f.7r) Incipit ordo missalis f[ratru]m [con]suetudine[m] roma-ne curie

See Iter liturgicum italicum, ff.1r-6v is calendar, See Bannister, H. M. Monumenti vaticani di paleografia musicale latina ID# 783[ Title: Missale, Folio: passim, Century: 14i, Provinance: Alatri, Notation: quadrata],See Bannister, H.


Ott.lat.610, Expositio brevis super Psalmos
Incipit: (f.3r) Cum finis humanæ Vitæ & huius operis sit beatitudo præpositus est hic Psalmus.

Ott.lat.1977, Statius Thebais (1201-1225)
Incipit: [F]raternas acies alt[er]naq[ue] regna profanie

See Biblissima,


Ott.lat.2931, Regula Fratrum Theutonicorum (14th C)
Incipit: Incipit prolog[us] in reg[u]lam fratru[m] theutonicorum. Ligimus in veterib[us] historiis mag-nu[m]


Pal.gr.126, Constantine VII Porphytogenitus, John Tzetzes, Theophrastus, Hippocrates, et al De administrando imperio, Glossary for Hesiod's Works and Days, Characteres, Problemata, etc (1509)

See Biblissima, Codices Palatini Entry, Pinakes Entry, scribes: Ἀντώνιος Ἔπαρχος (ff.2r-127r), Ζαχαρίας Καλλιέργης (ff.234r-271v)


Pal.gr.127 (Upgraded to HQ), ps-Herodianus, et al Grammar Miscellany (1425-1475)

See Biblissima, Codices Palatini Entry, Pinakes Entry, scribe: Ἰωάννης Ῥῶσος


Pal.gr.128 (Upgraded to HQ), Galen, Hippocrates, Pindar, Lucianus, Aristophanes, et al Ars medica, In Hippocratis aphorismos commentarii, Aphorismi, Olympia, Epigrams, The Knights, The Acharnians, The Wasps (15th C)

Pal.gr.130, Maximus Planudes, Pythagoras Anthologia Graecorum Epigrammatum, Carmen Aureum (15th C)

See Biblissima, Codices Palatini Entry, Pinakes Entry, scribe: Φανούριος


Pal.gr.131, Sophocles, Theocritus, Oppian Ajax, Electra, Oedipus Rex, Epigrams, Idyllia, Halieutica (14th C)

Pal.gr.133, Phalaris, Chion, Marcellinus, Thucydides Epistles, Vita Thucydidis, Histories (1468-1469)

Pal.gr.134 (Upgraded to HQ), Claudius Aelianus, Aeschines, Lucianus, Epimenides, Aristotle, et al Orations and Epistles (1475-1525)

See Biblissima, Codices Palatini Entry, Pinakes Entry, scribes: Ἀριστόβουλος Ἀποστόλης (ff.7r-58r), Μανουὴλ Γρηγορόπουλος (ff.149r-173r), Φανούριος (ff.59r-126v, 149r-172v)



Pal.gr.137, Theon of Alexandria, Claudius Ptolomy, Heron of Alexandria, Aratus Soleus Astronomy and Geography Texts (1301-1350, 1450-1500)

Pal.gr.204, Prochorus, Euthalius, et al Epistles of Paul with Scholia (11th C)

Pal.gr.206, Manuel Moschopulus Schedographia (15th-16th C)

Pal.gr.207, Cassianus Bassus De re rustica (16th C)

Pal.gr.208, Archbishop Theophylactus of Bulgaria Commentary on John (15th C)

Pal.gr.209 (Upgraded to HQ), Miscellany (14th C)

Pal.gr.210 (Upgraded to HQ), Peter of Damascus, Ocellus, John Chrysostom Thesaurus, De natura universi, etc (13th C)

Pal.gr.211 (Upgraded to HQ), Nicholas Cabasilas Chamaetus, Gregory the Deacon Encomium in sanctum Demetrium, Vita et miracula S. Theodorae Thessalonicensis, etc (1354-1372)

See Biblissima, Codices Palatini Entry, Pinakes Entry, scribe: Νικόλαος Καβάσιλας Χαμαετός. Made in Thessaloniki, focused on local saints


Pal.gr.212, Manuel Moschopulus Schedographia (14th C)

Pal.gr.213 (Upgraded to HQ), Maximus Planudes, Aphthonius, Hermogenes, Lucan, Libanius Rhetorical Miscellany (14th C, 15th C)

See Biblissima, See Database of Byzantine Book Epigrams, Codices Palatini Entry, Pinakes Entry, the first 40 folios are 15th C, the rest 14th.


Pal.gr.214 (Upgraded to HQ), Theodoretus of Cyrene, Johannes Mauropus Euchaita, Georgius Scholarius Graecarum affectionum curatio, Epigrams, Sermo in annuciationem Sanctissimae Dominae nostrae Mariae (15th C)

See Biblissima, Codices Palatini Entry, Pinakes Entry, scribe: Μιχαὴλ Ἀποστόλης


Pal.gr.215 (Upgraded to HQ), Sidonius Antioater, Plato Herodotus, Diodorus Siculus Historiographica > Herodotus (15th C)

See Biblissima, See Database of Byzantine Book Epigrams, Codices Palatini Entry, Pinakes Entry, scribes: Ἰωάννης Συμεωνάκης (ff.1v-3v, 7r-14v, 394r-395r), Ἰωάννης ἱερεὺς Σηρίγος (ff.4r-6v, 15r-393r)


Pal.gr.217, Gregory of Nazianzenus Sermons (13th C)

Pal.gr.218, Gregory of Nazianzenus Sermons (1151-1200)

Pal.gr.219, Canon Law Miscellany (13th-15th C)

Reg.gr.38, Gregory of Nazianzenus Sermons (11th C)

Reg.gr.102, Demosthenes, Libanius (preface and scholia) Prefatio Vita Demonsthenis, Orations (with scholia) (14th C)

Reg.gr.115, Alexander of Aphrodisius In Aristotelis Metaphysica (c. 1530)

See Biblissima, Pinakes Entry, scribe: Ἀριστόβουλος Ἀποστόλης


Reg.gr.148, Theodore of Gaza Grammaticae (16th C)

See Biblissima, Pinakes Entry, scribe: Γεώργιος Ἑρμώνυμος


Reg.gr.152, Hesiod, ps-Homer, Theocritus Works and Days, Batrachomyomachia, Idyllia (16th C)

Reg.gr.155, Aeschylus Prometheus Bound, Seven against Thebes (15th C)

See Biblissima, See Database of Byzantine Book Epigrams, Pinakes Entry, scribe: Ἐμμανουὴλ Ζαχαρίδης


Reg.gr.156, Synesius of Cyrene, Andronicus Zarides, George Lacapenus Oratio de regno ad Arcadium imperatorem, Caluitii encomium, Dion, De providentia sive Aegyptius, etc (15th C)

See Biblissima, Pinakes Entry, scribe: Κωνσταντῖνος Μεσοβώτης


Reg.gr.158, Grammar Miscellany (15th C)

See Biblissima, See Database of Byzantine Book Epigrams, Pinakes Entry, scribe: Ἰωάννης


Reg.gr.161, Thomas Magister, Aristophanes Vita Aristophanes, Plutus (15th-16th C)

Reg.gr.170, Epicurus Ad Herodotum, Ad Pythoclem (16th C)

Reg.gr.180, Maximus the Confessor, John Chrysostom Works (17th C)

Vat.gr.243 (Upgraded to HQ), Porphyry, Theodorus Prodromus, Aristotle, et al Isagogue, De magno et paruo, Categories, etc (13th-14th C)

Vat.gr.1020 (Upgraded to HQ), Ammonius, Porphyry, et al. In Aristotelis Categorias, Isagogue, etc (1301-1350)

Vat.lat.10587.pt.B, Henry Stevenson, Jr. (19th C)
Incipit: Albano

A collection of printed maps


Vat.lat.10629, Raccolta di quesiti, voti, etc (19th C)
Incipit: Em[erentissim]o, e Rev[erentissi]mo Sig[nore] Sig[nore]

Collection 2, Volume 4. Incorrect date in catalogue, 19th C, not 18th


Vat.lat.14117, Book of Hours, Use of Rome (1486)
Incipit: (f.13r) Incipit officiu[m] beate marie uirginis s[ecundu]m consuetu-dine[m] Romane curie Ad matutinum

See Iter liturgicum italicum from central Italy. Ff.1r-12v is a calendar. Dated in colophon on f.217v