Vatican Manuscripts Added Week 38 of 2024

An entirely respectable seventy manuscripts were digitized this week. Following, somewhat, recent patterns, the top three fonds were Ott.lat, Barb.lat, and Vat.lat. The largest fraction came from Ott.lat, with thirty-three manuscripts representing nearly 1% of the entire fond, followed by Vat.lat with seventeen and Barb.lat with sixteen. The rest were a series of unica, one each from Neofiti, Patetta, Raineri and Vat.sir.

To the right is f.175v of Vat.lat.11978, a lovely collection of minor biblical books in a 12th C Beneventan hand. Virginia Brown, one of the experts in the script localizes it to Vico Equense, a small town in the Sorrento region. The manuscript only contains a fraction of the Bible, but contains Ezra and Nehemiah, both of which are rare in Beneventan manuscripts. This page has the beginning of Nehemiah, "Verba neemie fl-lii helchis et factum est i[n] mense casleu..."

At the bottom are two lines of text from f.5v of Neofiti.55. This is a 16th C Missale in Old Croatian, described as Croato-Ragusan in reference to the Republic of Ragusa. It is unique in the world as the only manuscript in Croatian of this time to be written in the Latin alphabet, rather than in Glagolitic or Cyrilic scripts. The rubrics are in Latin, identifying this text as an Oratio, but otherwise its content is unknown

Neofiti.55_0016_fa_0005v-border.jpg
Barb.lat.921, Petri Antonii de Magistris Galathei De Astrologia (17th C)
Incipit: (f.1r) Petri Antonii de Magistris Galathei. De Astrologia Narratiusula. Vt de Astrologiæ Antiquitate nihil

Barb.lat.1447, Alvaro Pelagio, Giovanni Calderini Speculum regum, Tabula auctoritatum et sententiarum Bibliae quae in Decretorum et Decretalium compilationibus solent induci. (14th C)
Incipit: Incipit speculu[m] regu[m] editu[m] afratre alua-ro Ispano de ordine minor[um]

Barb.lat.1453, Christophorus de Albericis De Novi Operis Nuntiatione (1496)
Incipit: In quinta q. bar. collige duas

Barb.lat.1470, Repertorium iuris. (17th C)
Incipit: Nedcia mens Hominu[m] fati sontisq[ue] futuraeet seruare modu[m] rebus sublata secundis

Barb.lat.1563, De devolutione Ducatus Urbini ad Sanctam Sedem Instrumentum. (17th C)
Incipit: Die 30 Aprilis 1624. Cum ob deficientiam filiorum, et descendentium

Barb.lat.1589 (Upgraded to HQ), Rodrigo Sánchez de Arévalo De Monarchia Orbis et de origine et differentiâ principatus imperialis et regalis (15th C)
Incipit: Incipit Liber de monarchia ac origine & diffe-rentia cuiuslibet principatus tam imperalis quam regalis

Barb.lat.1662, Grammaticae et Rhetoricae exercitationes (17th C)
Incipit: Modi varii salutandi aliquem sternutent[em] Ex P. Famiano Strada desumpti

Barb.lat.1671, Francisco Barberino Lexicon vocum, ac nonnullarum latinarium phrasium (17th C)
Incipit: A. Abiget c. 41

Barb.lat.1681, De Divo Petro, in illa verba Psalmi (17th C)
Incipit: De Diuo Petro In Illa Verba Psalmi. Dominicabitur amari usq[ue] ad mare et a flumine usq[ue] ad terminos

Barb.lat.1708, Joannes Philippus Blancis (1672)
Incipit: Petrus Victor luciferi Samaritani. Consecendam in Aquilonem et Similis ero Altissimo

Barb.lat.1713, Avres Liber: Descriptionum ex pluribus Latinae Linguae (1631)
Incipit: (p.1) Jesus Maria. 1. Nemo uestru[m] est, qui non aliquando

Barb.lat.1724, Elegiae octo (17th C)
Incipit: Otia mundus agit, somnos suadentibus astris

Barb.lat.1726, Francisco Barberino Notae variae grammaticales, Rhetoricae, poeticae, historicae, sacrae et profane (17th C)
Incipit: De S. Nicolao Elegia. Tu quoq[ue] du[m] canitur

Barb.lat.1730, Angelus Georgius Camers Librum Locutionum (1602)
Incipit: (f.2r) A. Applicare l'animo a qualche cosa Appellere

Barb.lat.1822 (Upgraded to HQ), Balak Epistolarium (16th C)
Incipit: In no[m]i[n]e d[omi]ni N[ost]ri Iesu Christi & Suæ matris mariæ. fabr. epitaphium Ballach Nemo me lachrimis de coret

Barb.lat.1826, Francisco Barberino Advertaria juris, sive notae quaedam ante Cardinalatum ab eo scriptae, cum legibus studeret (1620)

Neofiti.55, Missale (16th C)

Described as Croato-raguseo. See Giannelli, C., & Graciotti, S. (2003). Il Messale croato-raguseo (Neofiti 55) della Biblioteca apostolica vaticana. Biblioteca apostolica vaticana.


Ott.lat.783, St. Augustine Liber de gestis Pelagii contra adversarios (17th C)
Incipit: Sancti Augustini Hyponensis Episcopi liber de gestis Pelagii contra Aduersarios gratiæ D[omi]ni N[ost]ri Jesu Christi ad S. Aurelium Episcopum

Ott.lat.1106, Tholofori Prophetia (15th C)
Incipit: (f.2r) Incipit libellus fratrus Tholofori p[re]sbit[er]i & heremite secundu[m] Auctoris

Ott.lat.1107, Petri Pontii Consultatio quod matrimonium non consummatum dispensari possit (16th C)
Incipit: Beat[issimo] ac Sanct[issimo] Patri Domino n[ost]ro Pio Papæ .V. Romanæ & Catholicæ Eccl[es]iæ Ep[iscop]o humilis crea-tura Petrvs Ponsius

Ott.lat.1119, Memorie sopra le core di Germania, e specialemente del regno di Boemia, circa la religione Cattolica
Incipit: Molto Ill[ustrissimo] et R[everentissimo] Sig[noro] L'Imperio per la fiachizza dill'autorita

Ott.lat.1130, Gofredi, called Ganfredi de Trano Glossa in Juris Civili
Incipit: (f.1r) Glosar[um] diuersitas intelli-gentiam textus nonnumquam

Ott.lat.1142, Physica Questiones in Aristotelem...

Ott.lat.1152, Joannis Garzonis De Adventu in Italiam Caroli VIII Francorum Regis Liber, sive de Expeditione Neapolitana (15th C)
Incipit: Ioannis garzonis de adventv in italia M Caroli .vii. Francor[um] regis potentissimi et christianis-simi liber incipit lege feliciter

Ott.lat.1193 (Upgraded to HQ), Franciscus de Butis, Donati Aelii, et al De octo Orationis partibus, De Arte Rhetoricae liber, etc
Incipit: Ne Rudium turba scola-rius vago

Ott.lat.1198, Alani de Insulis Anticladianus cum notis transcriptis anno 1400, vel in 15th Seculo (15th C)
Incipit: In lacrimas Pilus

Ott.lat.1199 (Upgraded to HQ), Cribelli Leodrysii, et al Grammaticae praecepta, Apologeticus pro Papa, etc (15th C)
Incipit: [C]redimus iam dudum a plerisq[ue] uiris et

Ott.lat.1202 (Upgraded to HQ), Ovid, Cicero, Tibullus, et al Excerpts of Epistulae ex Ponto and Ars amatoria (1426)
Incipit: Albii Tibvlii poetæ illvstris liber i...et primo prohemiv[m] qvod divvriis atq[ue] militia dei

See Biblissima, scribe: Lisandro Aurispa


Ott.lat.1204, Il Negromante, Favola Pastorale

Ott.lat.1206, Leonardo Bruni De primo bello punico (c. 1470)
Incipit: Uereor ne qui me pu-tent antiqua

Scribe: Nicolaus Mercerii for Giacomo Corradetti d'Apiro


Ott.lat.1216, Juris Civilis Repertorium ordine alphabetico dispositum
Incipit: In ipso. A Toto q[uo]d i[n] diffinitione

Ott.lat.1218, Sermondi in Quadragesima
Incipit: e[st] dignus cruciatu

Ott.lat.1219, Petrarch Poems and Songs (15th C)
Incipit: Incomincia la tauola de sonetti & canzo-ne dimesser francesco petrarcha poeta florentine

Ott.lat.1220, Cicero, Virgil, et al Secretum secretorum, Epistulae ad familiares, Facta et dicta memorabilia, etc (15th C)
Incipit: Incipit liber moraliu[m] & regimi[n]e d[omi]nor[um] qui

See Biblissima, several unrelated books bound together


Ott.lat.1223 (Upgraded to HQ), Ovid Heroides (15th C)
Incipit: (f.1v) De ro. imperator[um] ordie et tempo-ribvs. Nesse uolet

See Biblissima,


Ott.lat.1224, In Ciceronis liberori IV, Rhetoricorum ad Herennium, etc (15th C)
Incipit: Ivstinia[n]nvs Christianissimve imp[er]-rator dicit

Ott.lat.1226, Diodorus Siculus Bibliotheca Historicae librorum XI-XIV (15th C)
Incipit: Diodori Sicvli Histo-riar[um] liber vndecimvs {io papae secvndo e gr-eco in latinvm tradvc-tvs incipit foeliciter

Table of contents on ff.1r-v


Ott.lat.1228, Seneca Epistulae ad Lucilium (1401-1425)
Incipit: Mentis colonus et cultor morum Lutius anneus Seneca & morali[us]

See Biblissima,


Ott.lat.1230, Cicero Epistulae ad familiares (15th C)
Incipit: Marci Iullii Ciceronis ad Lentulum liber p[ri]mus i[n]cipit. Ego omni offitio ac potius pietate

See Biblissima,


Ott.lat.1232, Livy, Gellius, et al Ab Urbe Condita, Noctes Atticae (15th C)
Incipit: T. Livii Svper XIIII Decadas Roma-nar[um] rer[um] epithoma incipit. Adventvs aenæe in italia[m]

See Biblissima, scribes: Disciple de Pomponio Leto, Pietro Ursuleo


Ott.lat.1234, Vitruvius De Architectura (15th C)
Incipit: Vitr. Cer. Architectvs VE. [C]vm Diuina tua mens & numen Im-perator cæsar

See Biblissima,


Ott.lat.1236, Aristotelis Politicorum, Book VIII, etc (14th C)
Incipit: Quoniam omne in ci-uitatem uidenus

Ott.lat.1238, Plautus Comedies: Amphitrio, Asinaria, Captiui, Curculio, Casina, Cistellaria, Epidicus, Aulularia (15th C)
Incipit: Amphitrio Plauti poete comici clarissimi Amphitrio Incipit Argumentum

See Biblissima, later owner notes on the end flyleaf in Hebrew


Ott.lat.1242, Cicero De natura deorum, De finibus (1461)
Incipit: M. Tvllii Ciceronis de natvra deorvm liber primvs foelici-ter incipit. Cvm mvlte res in ph[ilosoph]ia nequaq[uam] satis

See Biblissima,


Ott.lat.1243, Justinus Epitoma historiarum Philippicarum Pompei Trogi (15th C)
Incipit: Ivstinvs Historicvs ex Trogo Pompeio Prohemi-vm feliciter incipit. Cvm mvlti ex roma-nis etiam dignitatis consularis

See Biblissima,


Ott.lat.1244, Justinus Epitoma historiarum Philippicarum Pompei Trogi (15th C)
Incipit: Ivstinvs Historicvs ex Tro-go pompeio prohemivm fe-liciter incipit. Cvm multi ex roma-nis

See Biblissima,


Ott.lat.1247, Justinus Epitoma historiarum Philippicarum Pompei Trogi (15th C)
Incipit: Suis gloriam querebant

See Biblissima,


Ott.lat.1251, Ugutio Pisanus, et al Repertorium alphabeticum, Derivationes (14th C)

Ott.lat.1258, Silius Italicus, Valerius Flaccus Punica (I-XVII), Argonautica (15th C)
Incipit: [O]rdior arma quibus celo se gloria

See Biblissima,


Ott.lat.1262 (Upgraded to HQ), Beneventus Imolensis Commentarius in Vergilii Eclogas seu Bucolica, Commentarius in Vergilii Georgica (1428)
Incipit: Titire tu patu-le recubans etc. Egloga ista

See Biblissima,


Patetta.24, Missale (1430)
Incipit: (f.8r) B[e]n[e]dictio aque i[n] Exorcisimis salis.

See Iter liturgicum italicum, begins with a table of easter dates (ff.1r-v) and a calendar (ff.2r-7v)


Raineri.127, Targwame Felon Felgos (1375-1400)

A commentary on the Pauline Epistles


Vat.lat.6207, Annotationes in Joannem Rusbrochium
Incipit: Annotationes in Joanne[m] Rus-brochium. vita Joannis Rusbrochii

Vat.lat.10157 (Upgraded to HQ), Historia della vera vita di Giulio Mazarini Cardinali (17th C)
Incipit: (p.1) Vita Di Givlio Mazari[no] Cardinale. Quanto difficile sia portare al

Vat.lat.10859, De extractione ducatus Castri et status Roncilionis ab incorporatione Camerae Apostolicae, etc (17th C)
Incipit: (f.1r) In Dei Nomine Amen. Presenti publico Instrumento Cunctis

Massive index on ff.Ir-XIIr. Book VI of XIII


Vat.lat.11040, (1801-1825)
Incipit: Præmiorum Distribatio. Auditares omnium ordinum Spectatissimi

Contains a mix of printed and manuscript pages


Vat.lat.11141, Berschiedene Berordnungen der Würzburg Universität, Thesen, Statuten, etc (16th C, 19th C)

Several printed works bound together


Vat.lat.11181, Didoo y Aluente

Incipit: (f.306r) Cada Tonzo con Sirtema Tertue la Burlesca

Starts on f.306r


Vat.lat.11215, Jura Diversa Jurispatronatus
Incipit: (f.21r) In nomine domini Amen. Per

Starts on f.21r


Incipit: Cod. Reg. Vat. N[o] 1[o]

Incipit: Sacra scriptura ex aduersariis Vaticanis

Vat.lat.11255 (Upgraded to HQ), Matteo Maria Boiardo (15th C)
Incipit: Se li fiorentini hauessera dato il passo a li foldati del re de Francia

Vat.lat.11329, Antiphonarium (18th C)
Incipit: In Festo Corporis Christi ad Vesperas

Incipit: Disertazione 1[a]. Pullo Stile tanto Orationis, che Poetico, che, com Pittura

Incipit: Index Poematvm Ordine Alphabetico

Vat.lat.11347, Cronica Romana
Incipit: (f.2r) Cronica Romana. De Fatti secolari di Roma, doppo la

Incipit: Benedictus PP XIV. Tunkinen, et aliarum Motu

Vat.lat.11978, Bible: Kings IV, Chronicles I+II, Judith, Esther, Esdras I+II, Maccabees I+II (12th C)
Incipit: Incipit p[rolog[us] s[ancti] hieronimi p[res]b[ite]ri In libro REGVM. Uiginti & dua[s] litteras esse

Made in Vico Equense, in Beneventan script.


Vat.sir.659, Mar Eliya III Evening Prayers for Festivals

Title taken from rubric on f.2v, as per Jamey Walters, author/compiler identified as Catholicos Patriarch Mar Eliya III.