Vatican Manuscripts Added Week 42 of 2024

A busy week, with eighty-one manuscripts digitized into the repositories. The largest contribution came from Ott.lat, whose 26 manuscripts represent nearly 1% of the entire fond. Other large contributors were Vat.lat, with twenty-one, and Barb.lat, with fourteen. Smaller numbers of manuscripts came from Vat.gr, with six, and Chig and Santa Maria Maggiore with four each. Finally one manuscript came from each of Bonc, Borg.cin, Borg.lat, Patetta, Urb.lat, and Vat.pers.

To the right is f.1r of Ott.lat.1422, a late 15th C copy of Tacitus' Annals and Histories. The titles in this manuscript are by the inestimable Bartolomeo Sanvito and the illuminations are by Gaspare Romano of Padua. We do not know the name of the scribe, however he has been identified as the same scribe as Ott.lat.1304, a copy of the Historia Augusta which was also digitized this week.

At the bottom is a line of text and musical notation from f.3r of Chig.C.VI.176, an 11th Century Breviary, perhaps from Salerno. The script and neumes are of the Beneventan style, but the liturgy is not the distinctive Old Beneventan form, but the more common Gregorian

Chig.C.VI.176_0007_fa_0003r-border.jpg
Barb.lat.413, Bible: Genesis-Apocalypse, Intrepretation of Hebrew Names (14th C)
Incipit: Incip[it] p[ro]log[us] s[an]c[t]i

Barb.lat.699, Missal (1151-1200)
Incipit: (f.1r) fruct[us] suos q[ue]m

See Bannister, H. M. Monumenti vaticani di paleografia musicale latina ID# 372[ Beneventan notation], possibly from Veroli. First few folios very damaged


Barb.lat.1239, Consultationes Super iurisdictione Sedis Apostolicæ (17th C)
Incipit: (f.2r) Beatissime Pater. Quoniam alis in pousculis (quibus pro tuenda libertate ecclesiastica

Barb.lat.1445, Guillelmo de Monte Lauduno Apparatus Constitutionum domini Clementis PP V (15th C)
Incipit: Incipit app[ar]at[us] [con]st[ituti[onu[m] d[omi]ni C[lement] p[a]pe V[o] e-ditus a do-mino

Barb.lat.1468, Repertorium iuris. (17th C)
Incipit: (f.16v) Ansens. Absente q[uo] prani uariis causis illa

Barb.lat.1632, Francisci Suarez De immunitate Ecclesiastica a Nenetis Violata (17th C)
Incipit: Liber secundus De immunitate Eccleicastica a Vene-ta Violata, et a Pontifice uite ac prudentis-sime defen-sa. Proæmium. Nemo credo admirabitur

Barb.lat.1728, Lexicon Latinum (17th C)
Incipit: (f.1r) A. Abacus Mensa, Repositorium Plin.

Barb.lat.1928, De Romanorum familiis Antonia, Catoniana, Cornelia, Pompeia, Julia (17th C)
Incipit: (f.1r) Antonia Familia. 1. Gentis Antonia ortum, et appellationem ad Antonem Herculis

Prefaced with Family tree of the 12 Caesars, print from 1528. Table of contents on ff.XIr-XXIVv


Barb.lat.1937, Francisci Barberini Epistolae ad Principes (17th C)
Incipit: Ericio Puteano. Plurimi sane faciendum est honorificum

Barb.lat.1938, Francisci Barberini Epistolae ad viros eruditione ac dignitate (1641-1642)
Incipit: Joanni Donato Ferrario. Meo pro desideus morem genere

Barb.lat.1939, Francisci Barberini Epistolae ad Principes aliosque (1643-1644)
Incipit: Masquardo Ep[iscop]o Eystestensi. In iis uotis, quæ summo animi affecta

Barb.lat.1942, Pauli Bombini Excerpta ex Cicerone, Augurello, ex S. Leone Magno, Luciano, etc (17th C)

Barb.lat.1983, Epistolae Romanorum Pontificum Innocentii IV, Alexandri IV, et Urbani IV, ex registis Vaticanis erutae a Federico Ubaldino (17th C)
Incipit: P[rimo] ex registro Innocentii PP IV A[n]no p[rima] 1243

Barb.lat.3571, Balthazar Porreño Introduction d'este libro de elogios de los Papas y Cardinales que a tenido la nacion Espanola (17th C)
Incipit: Soneto del Avt[o]r Al Illvstrissimo, Y Reverendissimo Señor Cardinal Legado a proposito de la misma di-uisa de las Abejas.

Bonc.O.2, Missal (17th C)
Incipit: Dominica in Septuagesima. Circumdederunt me gemitus mortis, dolores

Part of a 12 part Missale for Roman use, Bonc.O.1-12


Borg.cin.420, Vocabulario Da Langua Mandarina

Borg.lat.345, Missal (15th C)
Incipit: B[e]n[e]dicto sal[is] & aq[uae] i[n] dieb[us] d[omi]nicis

Chig.C.V.134, Enchiridion and Rituale (10th C)
Incipit: (f.9r) Saluator

Table of contents, in a much later hand and paper on ff.1r-8v


Chig.C.VI.176, Breviary (11th C)
Incipit: dominum ne inimicus humani generis septem puerorum Impe-diret martirio

Possibly from Salerno


Chig.C.VIII.229, Missal, Use of Rome (c. 1490)
Incipit: (f.9r) Ad laudem & gloriam omni potentis dei ,et beate marie semper uirginis

Date per inside cover, Calendar on ff.1r-6v


Chig.D.V.72, Officium et Missa beati Bassiani (1548)
Incipit: (f.2r) In no[m]i[n]e d[eu]m Incipit officium Almi Bas-siani confessoris ac

Scribe: Francisci Cazulanus. Signed and dated to October 13, 1548 in colophon


Ott.lat.1295, Cicero Epistulae ad familiares (15th C)
Incipit: [Eg]o omni officio ac pontivs pietate

See Biblissima,


Ott.lat.1303, Latin Panegyrics (15th C)
Incipit: C. Plinii Nepotis oratoris pa-nægiricvs ad traianvm imp. I.

See Biblissima,


Ott.lat.1304, Historia Augusta (15th C)
Incipit: Helii Spartiani Hadrianvs Impe-rator incipit. Origo im-peratoris Hadria-ni vetv-stor a picentibvs

See Biblissima, Scribes: Bartolomeo Sanvito, Scribe of Ott.lat.1304 (eponymous), illuminations by Gaspare Romano da Padova


Ott.lat.1307, Dinus de Mogello Consilium, Lectura in Infortiatum, etc (14th C)

Ott.lat.1313, Super Instituta de Jure naturae et rerum domino

First folio is bound upside-down


Ott.lat.1318 (Upgraded to HQ), Augustini Squarra
Incipit: Tabula tracta[t]u[m] et cento

Ott.lat.1321, Antonii Raudensis Genealogia Scipionum et Catonum
Incipit: (f.2r) Geonologia Scipionum atq[ue] Catonum, edita Franci-sco berbauarie

Ott.lat.1332, Vita del Signor Cardinale Giulio Mazzarino
Incipit: (f.2r) Ser[enissimo] Prencipe. Sono li cenni di gran Per-sonaggi

Ott.lat.1344, Sobricii Baiardi Carmina
Incipit: (f.1r) Ad librum suum. Liber, i uelox, et transige limina portæ

Ott.lat.1347, Gaspar de Verona Ars Grammatica (15th C)
Incipit: [A]rs mea multor[um] quos secida

Ott.lat.1348, Xenophon, Cicero, Leonardo Bruni, Aristotle, ps-Demosthenes, ps-Aeschines, ps-Demas, et al Tyrannus (tr), Somnium Scipionis, Isagogicon, Oeconomica (tr), etc (15th C)
Incipit: Tirannus Zenophontis. Zenofontis phi[lospohe] quendam libellum

See Biblissima,


Ott.lat.1357, Tractatus La Poesia e una imitazione
Incipit: (f.1r) La Poesia è un' imitatione fatta

Ott.lat.1360, Jacobus de Cessolis Ludus scacchorum
Incipit: In no[m]i[n]e d[omi]ni ame[n]. Incipit liber de m-odi & ludi scachor[um] que [con]tinentur i[n] prima p[ar]te deter-mi[n]at modu[m] q[uod] [con]tinet[ur] i[n] dicto lib[ro].

Ott.lat.1363, De Iside et Osiri et Plutarcho
Incipit: Ex Plvtrac[h]o De Isi & Osiri Io Lavrentivs Venetvs converti[us]. [O]mnes quidem bonor[um]

Ott.lat.1364, Commentum Brunsianum: Accessus ad Adriam, Epitaphium Terentii, Comedies: Andria, Eunuchus, Heautontimorumenos, Adelphoe, Hecyra, Phormio (1401-1425)
Incipit: Argumentum Andrie Comedie Prime. Terencius comicus genere quidem extitit affricanus

See Biblissima,


Ott.lat.1367, Terence Comedies: Andria, Unuchus, Heautontimorumenos, Adelphoe, Hecyra, Phomio (1375-1400)
Incipit: Reuerente aute[m] Scipione roma[m] deuicta Cartagine et interfecto hanibale Terrentius qui cu[m] aliis captuiis

See Biblissima,


Ott.lat.1369, Tibullus,Domitius Marsus, Ovid Elegiae, Epitaphium Tibulli, Heroides XV, etc (15th C)
Incipit: Albu Tibulli Eq[ui]tis insig[ri]s regia progenie nati Poetæ

See Biblissima,


Ott.lat.1370, Propertius, Ovid Elegiae, Fasti (15th C)
Incipit: Monobiblos Propertii Avrelii navtae ad Tvl-lvm forliciter Incipit

See Biblissima,


Ott.lat.1372, Cicero De natura deorum, De divinatione (15th C)
Incipit: M. Tv Ciceronis Viri con. I dialogvs. De natvra deorvm ad brvtvm. [C]vm multe res inphy[sic]a nequaq[ue] satis

See Biblissima,


Ott.lat.1375 (Upgraded to HQ), Flavius Blondi Roma instaurata (15th C)
Incipit: (f.10r) Blondi foeliuietisis romae instauratae indices libri primi. Exordium. Vrbis romae rerum domanae ruinaru[m]

Table of contents on ff.2r-9v


Ott.lat.1380, P. D. Antonio Barucchi Memorie del Secolo XVII
Incipit: (p.V) Sono succesoi in questi duoi ultimi

Ott.lat.1402 (Upgraded to HQ), Statuta Civitatis Reatinae et Egidiana Constitutiones
Incipit: (f.1r) Prohemium [O]mnis etas et om[n]is natura

Table of contents ff.IIIr-VIv


Ott.lat.1405, Raymund Llull
Incipit: (f.1r) Deus gloriosissime cum tua bene-dictione facimus istam compen-diosam contemplacionem

Ott.lat.1422, Tacitus Annales, Historiae (15th C)
Incipit: Cornelii Taciti historiae fragmentvm de rebvs gestis imperatorvm lib XI. Nam valerivm asiaticvm bis

See Biblissima, Titles by Bartolomeo Sanvito, illustriations by Gaspare Romano, scribe is the same as Ott.lat.1304


Ott.lat.1445, Appian Alexandrino, Petri Cardidi (tr) De Civilibus Romanorum bellis (tr) (1459)
Incipit: Ad gloriosissimvm et invictis simvm Principem Alfonsvm aragonvm et virivsq[ue} sicilie regem in libros civilivm bellorvm

Dated on f.145r, August 1, 1459


Ott.lat.3286, Ordo Missae (1692)
Incipit: (f.2r) Præparatio ad missam pontificalem. Antiphona Ne reminiscaris Domine deli-cta nostra

See Iter liturgicum italicum, See Bannister, H. M. Monumenti vaticani di paleografia musicale latina ID# 789[ Title: Canon missae, Folio: passim, Century: 1692, Notation: quadrata]


Patetta.12, Missal (15th C)
Incipit: (f.1r) famulis tuis de m[u]ltitudi[n]e mis[er]acionu[m] tuarum

S.Maria.Magg.99, Missal (15th C)
Incipit: (f.8r) Incipit officium misse visitationis beate m[arie] uirginis. Gaudeamus o[mn]es i[n] d[omi]no

Calendar on ff.2r-7v


S.Maria.Magg.102, Benedictio Dominicalis et alia ad usum Sacrosanctae Basilicae Sanctae Mariae Maioris (16th-17th C)
Incipit: (f.3r) In Missis Beatissimæ virginis Mariæ. Gloria in excelsis Deo.

S.Maria.Magg.113 (Upgraded to HQ), Missal (15th C)
Incipit: (f.7v) ba aute[m] mea non preteri-bunt. Off. Ad te d[omi]ne leuaui a[n]i[m]am meam deus

Calendar on ff.1r-6v


Incipit: (f.7r) D[omi]nica prima aduent[us] et mo[r]ib[us] do-minicis p[er] annu[m] pulsato signo

Calendar ff.1r-6v


Urb.lat.376 (Upgraded to HQ), Jean de Meune Roman de la Rose (1275-1325)
Incipit: Maintens genz cuident que ensonges nait se fables non & menconges

See JONAS, scribe : Bertaut d'Achi



Vat.gr.1985 (Upgraded to HQ), Euagrius, Prochorus, et al Vita et Passio S. Pancratii, Acts of S. Thomas, Acta seu peregrinations S. Iohannis Theologi (11th C)

See Biblissima, Pinakes Entry, scribe: Νικόδημος (ff.1r-67v)


Vat.gr.1993 (Upgraded to HQ), Hagiography (11th-12th C)

Vat.gr.1995 (Upgraded to HQ), Hagiography (11th C)

Vat.gr.2000 (Upgraded to HQ), Antipater Bostrensis, Johannes Chrysostom, Basil of Selucia, etc Miscellany (901 - 1200 )

Vat.gr.2284, Liturgical Roll

Vat.lat.10165, Descrizione di una tavola lapidea contenente una collezione di marmi antichi rinvenuti negli scavi del Monte Palatino (19th C)
Incipit: Descrizione di una tavola lapidea contenente una collezione di marmi antichi rinvenuti negli scavi del Monte Palatino, e dedicata alla Santita di Nostro Signore Papa Pio IX. La figura della tavola

Vat.lat.10955, Josehpo Aloysio Assemani (tr) Brevarium Simplex, Use of the Antiochene Church of Syria, Books I-IV (1773-1774)
Incipit: (f.2r) S. R. E. Cardinali Josepho Marcæ Castelli Sac. Congregationis de Propaganda Fide Præfecto

Vat.lat.11090, Sammlung von Aftenstüden betr. Klöster und Psarrien der Dioz. Würzburg

Vat.lat.11117.pt.2, Bisch. Würzburg Pastoralschreiben und Erlasse der geistl. Regierung
Incipit: Nachdeme die ohnumgangliche Rothdurfft erfor-deret

Vat.lat.11118, Bisch. Würzburg Pastoralschreiben und Erlasse der geistl. Regierung
Incipit: Seine Hochfurstlichen Gnaden geruhen uber die dies-iahrige vierzigtagige Fasten

Vat.lat.11148, Varia, betr fränkische Geschichte
Incipit: Laurentius Dei gratia Ep[iscop]us herb[e]n et frantie orientalis

Vat.lat.11358, Memoriale Risponsivo (18th C)
Incipit: (f.2r) B[eatissi]mo P[at]re. Essendo stata la S. V. a nome della Maaesta

Incipit: Chiesa rassegnati

Vat.lat.11416 (Upgraded to HQ), Antonius Andreae Quaestiones super XII libros Metaphysicae (1340)
Incipit: Incipiunt q[uaesti]ones ..... Scoti ordi[ni]s mi[n]or[um] sup[er] libri me[taphysica]

Vat.lat.11431, Terence Comedies: Andria, Eunuchus, Heautontimorumenos, Adelphoe, Hecyra, Phormio, etc (15th C)
Incipit: [I]ncipit publii terencii Afri Andria Acta ludis Megalensibus Lucio Postumeo

See Biblissima, endleaves from a 14th C liturgical MS


Vat.lat.11436, Petro Paulo Bindo Autoritates Auree et propositiones divine quamplurimorum philosophorum bene emendate (1528)
Incipit: (f.2r) Propositiones singvlarissime Aristotelis et non vllorum Dignissimorum Auctoram

Vat.lat.11439, Breviary (15th C)
Incipit: (f.5r) Processus de [con]tempru mundi. Falax gr[ati]a et bana est pulc[ri]tudo

See Iter liturgicum italicum, possibly from Milan. Calendar on ff.1r-4v


Vat.lat.11442, Savonarola Dialogus de veritate prophetia, Sermones Sacri (15th C)
Incipit: Fr[atri]s Hieronymi Sauonarolæ Fer[r]arie[n]sis ordi0nis Prædicator[um] De Veritate p[ro]phetica Dialogus. Argume[n]tum. [D]Eambulanti insecessu Hieronymo

Vat.lat.11444 (Upgraded to HQ), Sermone sacri in festis per annum (13th C)
Incipit: Sapi[enti]am sanctor[um] narre[n]t p[o]p[uli]

Several Hebrew words on flyleaf


Vat.lat.11452, Hermanni Opus super librum S. Thomae de ente et essentia (15th C)
Incipit: Opus [h]erma[n]ni sup[er] librum de ente & e[ss]en[tia beati thomæ. Libellus [i]g[itur] c[uius]

Vat.lat.11453, Cicero, Festus, et al Somnium Scipionis, Breviarum, Regiones urbis Romae, etc (15th C)
Incipit: M. T. Ciceronis de somn-o Scipionis liber incipit. Cvm in africam uenis-seni

See Biblissima, scribes: Antonio Caboga, Silvestro Daziari


Vat.lat.11454, Religious Songs (c. 1452)
Incipit: Ascolta eua et fa ch[e] scolti bene

In Italian


Vat.lat.11467, Plautus Comedies: Amphitruo, Asinaria, Aulularia, Captiui, Curculio, Casina, Cistellaria, Epidicus (1466)
Incipit: [I]n faciem uersus Amphitryonis

See Biblissima, dated by the scribe on f.89v


Vat.lat.11469, Plautus Comedies: Amphitruo, Asinaria, Aulularia, Captiui, Curculio, Casina, Cistellaria, Epidicus, Persa, Menaechmi, Pseudolus, Poenulus, Mostellaria, Mercator, Miles gloriosus (15th C)
Incipit: In faciem uorsus amphitryonis iupiter

See Biblissima, scribe: Andreas Alerensis. Traces of rubric on f.1r, red ink too faded to read. Marginal and interlinear notes on some pages


Vat.lat.11472, Statius Thebais (1151-1200)
Incipit: Incipit p[ri]m[us] liber stacii thebaidos. Fraternas acies

See Biblissima, several later comments at the end


Vat.lat.11800, Breviary (1691-1710)
Incipit: (f.2r) In nomine Dei amen. Prelatus celebratio-rus elum calciat se ante missam dicat infrascriptos Psalmos cum uersiculis et orationibus sequentibus

See Iter liturgicum italicum, from Benevento, copy of Benevento 61, a 13th C Manuscript


Vat.pers.98, Astrological Treatise (1559)

Dated Dhu'l Qa'dah 25, 966 AH (August 29, 1559) in colophon on ff.231v-232r, in Ta'liq script