Vatican Manuscripts Added Week 45 of 2025

A total of seventy-six manuscripts were digitized this past week. Barb.lat, with twenty-nine, and Ott.lat with twenty-eight, contributed the majority of the volumes, following recent patterns. A full fourteen manuscripts, nearly 5% of the total collection, from Comb were added, restarting work that commenced back at the beginning of the year. The week concludes with three volumes from Ross and one each from S.Maria.Magg and Vat.lat.

Priscianus Caesariensis wrote the Institutiones Grammaticae, usually referred to as simply Priscian's Insitutiones, the premier Latin grammar text of the medieval and renaissance education system. One 12th C copy if this text is found in Ott.lat.2002, f.1r if which is seen to the right. This text has several generations of interlinear glosses, some in a particularly elegant, though tiny, hand. Above line 14 (starting "cui[us] auctores"), one can find two different glossers adding notes to the same word

At the bottom is part of f.1r from Ott.lat.1599, one of several 15th C manuscripts of Cicero that were digitized in the past week.

Ott.lat.1599_0008_fa_0001r-border.jpg
Barb.lat.1675, Joannis Neretti, Joannis Casae, et al In Brandinum Statuarium Carmen, etc (16th C)
Incipit: Cronica di matteo palmieri. L'anno del giubileo 1300 Bonifatio papa

Barb.lat.1763, Carmina (17th C)
Incipit: (f.1r) Emin[tissime] Princeps. Noctuas Athenas Flosculos ad te Rosariu[m]

Barb.lat.1773, Iacobus a Neapoli Panegirico absoluto. (17th C)
Incipit: Emin[tissimo] Cardinali D. Antonio Barberino S.R.E. Camerino Jacobi a Neapoli Protupapae Catholicae

Barb.lat.1792, Oratio ad Antonium Barberinum. (17th C)
Incipit: Ivssvm est mihi Emi-nentissime Princeps Antoni vt coram Te Congregationis

Barb.lat.1793, Maffeo Vegio Dialogus veritatis et philalithis. (15th C)
Incipit: Maf. Veguis Eustachio Fratri sal[utatem]. Dum repe-terem nuper a[n]i[m]o Eustachi frater

Barb.lat.1797, Andrea Baiani Poema exegeticum. (17th C)

Barb.lat.1799, Leonardo Cimminelli Opera varia. (17th C)
Incipit: Vrbano VIII Cælestium Terrestrium & Infernoru[m] Moderateri Amplissimo Pancarpiam Mundi Harmonici

Barb.lat.1806, Vincenzo Donesani De Consideratione liber (17th C)
Incipit: Ad Reuerendissimum Patrem Fratrem Antonium Barbernum florentinum, ordinis fratrum Minorum S. Francisci Capuccinorum, S.R.E. Presbyterum Cardinalem De consideratione liber

Barb.lat.1807, Oratio in Eminentiae titulum (17th C)
Incipit: Se corrispondente al desio fos-sero gl' effetti, e questa lingua fosse sofficiente

Barb.lat.1831, Marcus Sanctinius Anagrammata: Urbanus VIII (17th C)
Incipit: (f.1r) V.o.r.p.i.o.i.m.v.s.e.d.c.c.a.p. Aspice: en, ecce; aspice. Quo honoris Alumnum tuum pius aduexit

Barb.lat.1832, Vellus aureum et Chrysopoeia. (16th C)

Barb.lat.1841, Carmen in nuptiis Alphonsinae Strozzae et... (16th C)
Incipit: Ergo omnes celebrent plausu cum tecta, Deorum Munere, legitimis fauste donata Hymenæis

Barb.lat.1842, Miscellany (17th C)
Incipit: (f.5r) Quodnam praestantius aut præclarius Dei munus est

Barb.lat.1852, Mattheo Griffonio Suo sub Imagine Apis, Oratio (1640)
Incipit: (f.IIr) Emin[tissimo] ac R[everentissimo] PNPI Francisco Car. Barberino S.R.E. Vice Canc[ellerio] Matthæus Griffonius Felicitatem. Vide Eminent[issime] Princeps quam prima illa

Barb.lat.1854, Felice Verduccioli Arma et litterae. (1641)
Incipit: Si unquam fuit, Card. Amplissime, ræses inclyte, xviri nobiles. Augusti Patres, viri Auditores, ut ex more dicturus in Augu-stissimo confessu

Barb.lat.1880, Oratio habita Romae ad Cardinales in funere Ludovicae Engolismensis matris Francisci Regis christianissimi (16th C)
Incipit: Vtinam Pres Amplissimi, sicuti ego ab me unte ætate, Doctrine quantu

Barb.lat.1891, Giulio Cesare Recupito Oratio in funere Clementis VIII Pontificis Opt. Max (17th C)
Incipit: (f.1r) Vtinam, Auditores, uirtutis Maiestas, cui cæte-re famulantior omnia

Barb.lat.1894, Bonaventurae Rondinini Carmen: In Natalitiis diebus infantis Barberini (17th C)
Incipit: In Natalitiis Diebvs Infantis Barberini Carmen. Bonauenturæ Rondinini. Sol qui præcinctus radiis mundi ardua lustras

Barb.lat.1895, Jacobi Gibberii (17th C)
Incipit: Qvod Tu blando, vt ita dicam, incu-batu fouisti hoc anno semen

Barb.lat.1900, Josepho Vulpio Joseph Peregrinus in forma dialogi (17th C)
Incipit: Ill[ustrissimo] ac R[everentissimo] Principi S.R.E. Cardinali Barberino S[anctissimi] D[omi]ni N[ost]ri Vrbani Papæ VIII Nepoti digniss[imo]. Cui conuenientius, aptiusue quam tibi

Barb.lat.1901, Joannes Valesius De Mathematicae artis (17th C)
Incipit: Ementissime Cardinalis Tuæ Magnitudinis Securus exiguum munus off-ero

Barb.lat.1905, Rutilius Cecchius Carmina (17th C)
Incipit: (f.1r) Vrbano VIII Pont. Opt. Max. Barberino Spellani Seminarii Fundatori Rutilius Cecchius olim eiusdem Seminarii Alumnus. En hosce arboris immaturos fruchis

Barb.lat.1909, Epigrams (17th C)
Incipit: In Augustum men-sem Vrbani VIII Ponti-ficis Maximi ad pontifi-catum exaltatione prenuncia-tem epigrama. Augustun nunc mensis ad est, qui nomine tanto

Barb.lat.1920, Honorio della Cava Carmina (17th C)
Incipit: All'emin[tissimo] ex R[everentissimo] S[ignore] e

Barb.lat.1922, Hieronymi Bartholomei In Nuptias DD. Thaddaei Barberini et Annae Columnae Epithalamium (17th C)
Incipit: In Nuptias DD. Thadæi Barberini, et Annae Columnae Epithalalmium Hieronymi Bartholomei. Dilectum Veneri sydus consurgit olympo Hesperus, et roseo iam lumine prouocat astra

Barb.lat.1943, Georgii Gaultheri Centuria et Decades V Antiquarum Beneventi Inscriptionum (17th C)
Incipit: (f.2r) Perinlvstribvs Beneventan Vrbis Coss. DN Fabricio de Viperaet

Barb.lat.1944, Inscriptiones positae in Columna, quam Paulus V P.M. erexit ad Basilicae Liberianae decorem (1614)
Incipit: (f.2r) Ignis Columna prætulit lumen Piis Deserta nuctu ut permearent inuia Securi ad arces hæc recludit igneas

Barb.lat.2227 (Upgraded to HQ), Barnabæo Senensi Vita D. Bernardini ex ordine Minorum (1444)
Incipit: (f.1r) Sacratissime regie maiestati alphonso d-ei gratia regi aragonum siciliae

Barb.lat.2267, De Solemni visitatione Congregationis Mantuanae facita a Reverentissimo Priore Ac Magistro Generali totius ordinis Carmelitici anno 1575 (1577)
Incipit: (f.1r) Moscia progenier Parmenti ducta Rauemiam Ex Urbe, Othonis uulnera si fimuis

Comb.B.27, Heryaqos Anafora of Mary (1816-1828)

Comb.B.28, Heryaqos, et al Effigie di Michael, Anafora di Maria (1881-1889)

Comb.E.3, Lectionary (20th C)

Comb.G.8, Prayers of Adam in Eden (19th-20th C)

Comb.G.11, Prayers of the Virgin at Golgotha, etc (18th-19th C)

Comb.G.19, Benda di Giustificazione, Vita del Cielo (19th-20th C)

Comb.G.22, Benda di Giustificazione, Vita del Cielo (19th-20th C)

Comb.G.23, Benda di Giustificazione, Vita del Cielo, Memoria della Passione (20th C)

Comb.G.27, Benda di Giustificazione, Vita del Cielo (19th-20th C)

Comb.G.30, Benda di Giustificazione, Vita del Cielo (20th C)

Comb.G.31, Benda di Giustificazione, Vita del Cielo, Discorso della Passione (20th C)

Comb.H.1, Miracles of Mary (20th C)

Bound with a small illustrated scroll, disassembled into leaves


Comb.O.5, Images (19th C)

A collection of full-page miniatures, taken from another book


Comb.O.14, Miscellany (19th C)

Ott.lat.872, Questiones de variis casibus circa Concilium Basiliense, De Dignitatibus Ecclesiatticis

See Iter liturgicum italicum, November/December of a 14th C Calendar as endleaf


Ott.lat.1599, Cicero, ps-Cicero Orations (15th C)
Incipit: Marci Tvllii Ciceronis Oratio pro Magno Pompeio Lvcvlentissima ad Qvirites Incipit foeliciter. Qvanor[um] mihi semper fre-quens conspectus uester multo

See Biblissima,


Ott.lat.1801, Iamblicus, Nicolao Scutellio (tr) De vita Pythagorae (tr)
Incipit: E Iamblicho de uita Pythagoræ collectinea auctore et interpreti Nicolao Scutellio. In omni philosophiæ opere muocare

Ott.lat.1814, Fr. Aberti, Magistri Sturionis, Avicenna, Thomas Aquinas, et al
Incipit: Lib[er] d[e] forma speculi

Ott.lat.1818, Repertorum privilegiorum
Incipit: Ancona. Traditio et concessio certor[um]

Ott.lat.1819, Alan de Lille De Planctu Naturae

Ott.lat.1827, Tractatus de fabricatione et usu Horologiorum
Incipit: De fabricatione et vsu Hotologiorum

Ott.lat.1841, Cicero Tusculane Disputations (15th C)
Incipit: M. T. Ciceronis Tusculanarum Questionum Libri Quinque Ad M. Brutum lege feliciter

See Biblissima,


Ott.lat.1848, Formulary for Epistles
Incipit: Ep[istu]la i[n]vitato[r]ia ad dictand[um]. Amoris

Ott.lat.1849, Historia de non nullii bellis Gallicis et Neapolitanis (15th C)
Incipit: De Bello co[m]misso inter fridericu[m] Regem, et philip-pum principem

Ott.lat.1855, Historia Apollonii Regis Civitatis Tyri et Tharsiae eius filiae
Incipit: Incipit ystoria Apollonii Regis ciuitatis tyrii & tharsie ei[us] filie. In Ciuitate Antiochia

Ott.lat.1861, Averroes, Abraham de Balmes (tr) Paraphrases super Aristotle (16th C)
Incipit: Ill[ustrissi]mo d[omi]no Alberto Pio carpii comiti cesareæ

Translated from a Hebrew copy into Latin


Ott.lat.1871, Lettere al Senato Veneto de Quattro Ecc[]mi Ambasciatori al nuovo Pontifice Paolo Quinto

Ott.lat.1886 (Upgraded to HQ), Matteo Campani Dell' Horologio Mutocioe senza lo Strepito del tempo e della sfera materiale con li moti delli pianeti senza caricatura inventioni
Incipit: (f.1r) Premesse Al Discorso diretto al Sig. Eustachio Divini

Ott.lat.1889, Hyeronymi Donati, Justiani Antonii Orations: ad Christianissimo ac invictissimo Gallorum Regem, etc

The first part is printed


Ott.lat.1893, Cicero, Poggio Bracciolini, Virgil, Lapo de Putignano, et al Formulae Supplicationum pro gratiis a Dataria Aportolica obtinendis, On the Dream of Scipio, Epistularum ad M. Brutum, Orations, etc (15th C)

Ott.lat.1904, Demetrio Guazzelli Inventarium bibliothecae palatinae (c. 1481)
Incipit: Inventarivm Bibliothecae pa-latinae per Sixtvm Qvartv[m] pont. maximvm fvndatae. Platina bibliothecario et Demetrio Custode incipit

Ott.lat.1909, Sallust, Cornelius Nepos, et al Works: Bellum Iugurthinum, De coniuratione Catilinae, Liber de excellentibus ducibus, etc (15th C)
Incipit: Crispii Salustii Jugurtinum. Falso queritur de natura sua

See Biblissima,


Ott.lat.1910, Desiderius Erasmus, Joannis Eckii, et al Operibus excerpta Propositiones et in plures illarum Censurae Joannis Eckii, Stunicae et Sutoris, etc
Incipit: (f.2r) Ex Matthæo. Sunt in Euangelio loca quedam prorsus mea sente[n]cia


Ott.lat.1970, Festus, ps-Virgil, Cicero, ps-Sallust, ps-Cicero Breviarium historiae populi Romani, Dream of Scipio, Invectiva in Ciceronem, Sallustum Crispum invectiva, etc (14th-15th C)
Incipit: (f.1r) Divo perpetvoqve Valentiniano domino imperatori & sem-per augusto Rufus Sextus vir consularis

See Biblissima, See Bannister, H. M. Monumenti vaticani di paleografia musicale latina ID# 411[12th C Roman Graduale as flyleaves, neumes on a red line]


Ott.lat.1971, Aelianus, Theodore of Gaza (tr), Plutarch, Isocrates, et al De instruendis aciebus (tr), de Ira (tr), Symposium (tr), etc (15th C)
Incipit: Theodori Graci Thessalonice[n]sis ad Antoniv[m] Panormita[m] Alphonsi Regis præceptore præfatio in opus Haeliani Graeci

A collection of unrelated manuscript fragments, of similar timeperiod but different hands


Ott.lat.1974, Porphyry Isagoge in Aristotelis Praedicam (13th C)
Incipit: (f.2r) Incipiunt Ysagoge Porphirii. Cvm sit necces-sarivm Grisarori

Ott.lat.1983, ps-Cicero, Cicero, Lucan, Poggio Bracciolino, ps-Virgil, et al Rhetorica ad Herennium, Dream of Scipio, Epistulae ad Brutum, Dialogus mortuorum, Invectinva I in Franciscum Philelphum, Moretum, etc (15th C)
Incipit: recipere quasq[ue] res

See Biblissima,


Ott.lat.1988, Cicero De finibus (15th C)
Incipit: M. Tvllii Ciceronis de finibvs bonorum q[uam] malorum liber p[ri]mus foelicit[ur] i[n]cipit. Non eram nescivs brvte cumque summis ingeniis

See Biblissima, illuminated by Gioacchino di Giovanni de Gigantibus


Ott.lat.1993, Cicero Tusculane Disputations (15th C)
Incipit: M. Tull. Ciceronis viri o[mn]ium eloque[n]tissimi ac su[m]mi philosophi

See Biblissima, scribe (probably) Antonio Tridento de Parme


Ott.lat.1994, Cicero De oratore, Orator, Brutus, Partitiones oratioriae (1475-1500)
Incipit: Marci Tullii Ciceronis Ad Quintum Fra-trem de consummato oratore et optimo dicendi genere Libri Incipiunt.

See Biblissima,


Ott.lat.2002, Priscian Institutiones (12th-13th C)
Incipit: Cvm om[n]is eloq[ue]n-tie doctrinam & om[n]e studioru[m]

See Biblissima,


Ross.1124 (Upgraded to HQ), Miscellany: Orations, Epistoli Luciferi ad Clerum, Aesopi Vita (1485-1487)
Incipit: Ad beatissimu[m] ac sanctissimu[m] d. me[more]m Xystum papam quarentu[m] ac sacru[m] consistoriu[m] oratio in die natiuitatis d[omi]ni p[er] Leonardu[m] Nagarolu[m] veronen[sis] p[ro]thonotariu[m] ap[osto]licum

Ross.1133, Iñigo de Mendoça Vita Christiana (15th C)
Incipit: Vita Chr[isti]ana dallada apedim[to] dedo[n]na Johano de Cartajena compuesta por un frayre de obs[er]uança Uamado fran. ynigede

In Spanish


Ross.1136, Ovid Moralizee, etc (1466)
Incipit: Alegorie super fabulis ouidii metha[morphoses] p[ri]mi lib[ri]. Innoua sert anim[us]

S.Maria.Magg.61, Pier Filippo Strozzi Tomba di S. Girolamo descritta dalla bona memoria (18th C)
Incipit: (f.4r) L' Autore a chi legge. Il ristoramento, e bornato magnifi-fico della nostra Basilica liberiana

Vat.lat.10442, Istruzione a mons. Spada [Bernardino] arcivescovo di Damiata per la nunziatura in Francia, etc (17th C)
Incipit: Instruzione a Mons[ignore] Spada Arciu[escovo] di Damiata Per la Nunziatura in Francia. La Francia e hoggi di con La Scorta del suo Christianiss[imo]