Vatican Manuscripts Added Week 49 of 2020

A total of eighty manuscripts were added this week. Trends that continue from previous weeks include, more Greek texts in the Urb.gr fond, more 18th C texts, including two more meteorological almanacs in Vat.lat.8398 and Vat.lat.8403, and more palimpsests imaged in multiple wavelengths.

Of the Greek works, two are of particular interest, Urb.gr.4 is a 14th C Lectionary with interlinear Latin translation and Vat.lat.2324 is a 14th C liturgical book copied in Otronto. It is more interesting for the undertext of the palimpsest, the Greek is over a 11th C Latin text, in Montecassino-style Beneventan, of several works of Virgil. On f.16r to the right you can see the UV image revealing the under text of Virgil's Georgics, the first complete lines reading "Post ubi coll[ec]tu[m] robur uiresq[ue] recepta, Signa mouet p[re]cepsq[ue] oblitis fert[um] in hoste[m]" Note that the reading "oblitis" (Dative/Ablative) differs from the standard "oblitum" (Nominative/Accusative).

The bottom border comes from Urb.lat.31, a humanist copy of several works by Plato and one by Timaeus (the author). It is the top of f.1r, with the rubric identifying the first text as Plato's Κλειτοφῶντα (Clitophon).

Urb.gr.31_0005_fa_0001r-border.jpg
Barb.lat.2, Vegetius Epitoma rei militaris (1475-1500)
Incipit: ...na ualuisset. Qvid ad uersus Ger-manorum procpritatem

Missing the beginning


Barb.lat.4 (Upgraded to HQ), Petronius Satyricon, fragments (1450-1475)
Incipit: Petronii Arbitri satyrici fragmenta quæ extant. Qvvm alio genere furiarum decla-matores

Includes only a part of the text, 1.1-26.5; 55.1-55.6.16; 80.9.1-89.2.65; 94.1-96.6; 108.12-113.5; 118.1-137.9.10, see DH Leipzig


Borg.tonch.21, Philiphê Bỉnh Historia Chronologica dos Pontifices (1822-1831)
Incipit: O Presbytero Filippe de Rosario Enviado da Christani[e]

Begins with text as printed in Lisbon to 1822, then an appendix covering 1822-1831 incl. re-establishment of the Jesuits, likely written by Binh


Ott.gr.186 (Upgraded to HQ), (14th-15th C)

Pinakes Entry, several pages are palimpsest


Reg.lat.478, Anselmus Tarvisinus Planctus beatae Mariae Virginis italicis versibus (1455)
Incipit: In comencia el Proiago ne le meditatio-ne de misser Iesv Christo nostro redem-ptore

Palimpsest, the "Planctus" is on ff.155r-186r


Incipit: In commencia la legge[n]da di s[an]co honofrio. Panutio humile s[er]uo della uostri s[an]cta de atueri

Palimpsest


Incipit: In comi[n]cia la passione de dieri milia crucifixi. Appare[n]do nel mo[n]do el salutatore nostro ihesu

Palimpsest


Urb.gr.1, Septuagint, Kings 1-4 (12th C)


Urb.gr.4, Greek Lectionary with Latin interlinear (1376-1400)
Incipit: Εὐαγγέλιον κατὰ Ματθαίον Κυριακή πρώ τῆς Χ[ριστο]ῦ Γεννήσεως, τῶν ἁγίων Π[ατέρ]ων

Urb.gr.7 (Upgraded to HQ), Basil of Caesarea, Xenophon, ps-Brutus De legendis gentilium libris, De republica Lacedaemoniorum, Epistles (15th C)
Incipit: Τοῦ μεγάλου Βασιλείου πρὸς τοὺς νέους πῶς ἂν ἑλληνικῶν ὠφελεῖντο λόγων

Urb.gr.13, Gregory of Nyssa Homilies and Epistles (17th C)
Incipit: Εἰς τὸ ἄσμα τῶν ἀσμάτων, εἰς τὸ ἄσμα τῶν ἀσμάτων λόγος δεύτερος

Pinakes Entry, copied from the 1615 printing


Urb.gr.17 (Upgraded to HQ), Acacius, Epiphanius Constantiensis Epistola Acacii et Pauli ad Epiphanium, Panarion (10th C)
Incipit: Βιβλίον 'Α τῶν Παναρίων τοῦ Ἁγ[ίου] Ἐπιφανίου

Pinakes Entry, Continues into Urb.gr.18


Urb.gr.18, Epiphanius Constantiensis Panarion (10th C)
Incipit: Τὰ δὲ ἔνεστι καὶ ἐν τῷ πρώτῳ τόμῳ

Pinakes Entry, second part of Urb.gr.17


Urb.gr.19, John Chrysostom Homilies in Genesis, 1-67 (10th C)
Incipit: θαρρα τον α-βραμ κ[αι] τον ναχωρ

Urb.gr.22, John Chrysostom Homilies in Matthew, 1-90 (10th C)
Incipit: Τοῦ ἐν ἁγίοις Πατρὸς ἡμῶν Ἰωάννου ἀρχιεπισκόπου Κωνσταντινουπόλεως τοῦ Χρυσοστόμου

Urb.gr.23, John Chrysostom Homilies in John, 1-88 (11th C)
Incipit: Πίναξ ἄριστος τῆς παρούσης πυκτίδος

See Database of Byzantine Book Epigrams, Pinakes Entry, Pinakes dates to 11th C, earlier catalogue to 15th (Biblioteca apostolica vaticana, & Stornajolo, C. (1895). Codices urbinates graeci Bibliothecae Vaticanae, descripti praeside Alfonso cardinali Capecelatro. Romae, ex Typographeo vaticano. http://archive.org/details/codicesurbinates00bibl)


Urb.gr.24, Cyril of Alexandria Thesaurus de sancta et consubstantiali Trinitate (15th C)

Urb.gr.27, Plato Crito, Phaedo, Apologia Socratis, Euthyphro (17th C)
Incipit: Κρίτων ἤ περὶ πρακτέου

Urb.gr.30, Plato Minos, Leges, Epinomis (17th C)
Incipit: Μίνως ἢ περὶ νόμου, Τὰ τοῦ διαλόγου πρόσωπα Σωκράτης Μίνως

Urb.gr.31, Plato, Timaeus Clitophon, Respublica De Anima mundi et natura, Laches, Lysis, Euthydemus, Protagoras (15th-16th C)
Incipit: Κλειτοφῶντα τὸν Ἀριστωνύμου τις ἡμῖν διηγεῖτο ἔναγχος

Urb.gr.34, Plato, Aristotle, ps-Aristotle, Demosthenes, Philip II of Macedon, ps-Alexander the Great Epistles(several related to Alexander the Great), Erotica Essays, (15th C)

Pinakes Entry, Scribe: Ἰωάννης Σκουταριώτης


Urb.gr.37, Aristotle De caelo, De generatione et corruptione, Meteorologica, De sensu et sensibilibus, etc (14th C)

Urb.gr.39 (Upgraded to HQ), Aristotle Historia animalium, De motu animalium, De longitudine et brevitate vitae, De iuventute de senectute, de plantis (c. 1450-1511)
Incipit: (f.1r) Ἀριστοτέλους περὶ ζώων ἱστορίας

Pinakes Entry, Scribes are Γεώργιος Τζαγγαρόπουλος and Μιχαὴλ Ἀποστόλης (1420-1478), illuminator is Δημήτριος Χαλκονδύλης (1423-1511)


Urb.gr.41, Aristotle De virtutibus et uitiis, De spiritu, De motu animalium (1613)

Urb.gr.42, Aristotle Nicomachean Ethics (15th C)

Urb.gr.43, Aristotle Nicomachean Ethics, Magna Moralia (15th C)

Urb.gr.46, Aristotle Politics, Nicomachean Ethics, Economica (15th C)
Incipit: Ἀριστοτέλους πολητικόν ά

Urb.gr.48, Aristotle Metaphysics (17th C)

Urb.gr.49, John Philoponus Commentary on Aristotle's Metaphysics (14th C)

Urb.gr.50, Alexander of Aphrodisias, Theophylactus Simocatta Problemata, Quaestiones physicae (1461)
Incipit: Ἀριστοτέλους φυσικὰ προβλήματα

See Database of Byzantine Book Epigrams, Pinakes Entry, Scribe/Annotator: Μιχαὴλ Ἀποστόλης


Urb.gr.51, Alexander of Aphrodisias Commentary on Aristotles' Analytica priora (11th C)
Incipit: κολοῦσι καὶ κοινότερον

Urb.gr.52, Alexander of Aphrodisias In Aristotelis topicorum, book 8 (14th C)
Incipit: Ἀγαγεῖν τοὺς ἀποκρινομένους

Urb.gr.53, Alexander of Aphrodisias In Aristotelis Meteorologicorum libros (1614)
Incipit: Ἀλεξάνδρου Ἀφροδισιέως ὑπόμνημα εἰς τὰ Μετεωρολογικά εἰς τὸ πρῶτον

Urb.gr.54, Alexander of Aphrodisias Questions and Answers, De Anima, Morales, De fato (17th C)

Urb.gr.59, Nikephoros Blemmydes Epitome Logica and Physica (15th C)

Pinakes Entry, some later (16th C) additions by Μανουὴλ Μῶρος


Urb.gr.64 (Upgraded to HQ), Hippocrates, Galen, Theophilos protospatharius (glosses) Aphorisms, Commentary onf Hippocrates, De morbis popularibus, Prognosticon, de flatibus, opera, epistula (12th C)

Urb.gr.65 (Upgraded to HQ), Galen Scientia > Medica (14th C)

See Database of Byzantine Book Epigrams, Pinakes Entry, scribe: Χριστόδουλος


Urb.gr.72, Pappus Alexandrinus Synagoge (1581-1593)

Pinakes Entry, scribe: Πέτρος Δεβαρῆς. was scriptor at the Vatican from 1581 until his death in 1593


Urb.gr.74, Maximus Planudes, Diophantus Ars calculatoria secundum Indos, Arithmatica, De polygonis numeris, Commentary on Diophantus Arithmatica (15th C)

Urb.gr.76 (Upgraded to HQ), Cleomedes, Hesiod, Aristotle De motu circulari corporum caelestium, Works and days, Mechanica (1421, 16th C)

Pinakes Entry, scribe: Ἰωάννης Χιονόπουλος for ff. 1-58


Urb.lat.366, Dante Divine Comedy (1352)
Incipit: Nel meggio del camin di nostra uita mi titrouai per una selua oscura

Mostly erased rubric above the start of the text


Vat.estr.or.30 (Upgraded to HQ), Jean François Foucquet 薄[i.e., 傅]先生辨析儒理. (Fu xian sheng bian xi ru li.) (18th C)

Vat.gr.2324, Liturgical Text (14th C)

Pinakes Entry, possibly from Otronto. Partially palimpsest over an 11th C Latin Virgil in Beneventan. Given to the Vatican in 1814.




Vat.lat.1918, Valerius Maximus Factorum et dictorum memorabilium, Books 1-9 (1381)
Incipit: (f.10r) Urbis Rome exte[r]ar[um]q[ue] gentuim

Palimpsest. Interlinear and marginal gloss. ff.2r-9v contain indexes


Vat.lat.2171, ps-Aristotle, Robert Grosseteste (tr), Aspasius Ethics, book 1-10 with commentary, Commentary on the Nicomachean Ethics (14th C)
Incipit: Eustracii metropolitani michee enerraco[m] i[n] p[ri]mu[m] a[ristotolem] moraliu[m] ad nichomacu[m]

Vat.lat.2217, Seneca Works
Incipit: (f.1r) De Clementia ad Heronem lib. Ij. Scritere de clementia nero cesar

Palimpsest


Vat.lat.2630, William Durand Speculum iudiciale, Books 1-4, Breviarium aureum (14th C)
Incipit: Reuerendo in [christo] patri ac suo do-mino octobono dei gr[ati]a s[an]c[t]i adrya[ni] dyacono cardinali.

Vat.lat.2646, Guillaume de Mandagout De electione praelatorum (14th C)
Incipit: Incipit libellus el[e]ct[i]onum a mag[ist]ro G. de magdago-to sup[er] el[e]ct[i]onib[us] facien-dis & eani[m] processibus

Vat.lat.4005, Brother Ulrich Tractatus de visione beatifica (1333)
Incipit: Incipit prologus super quatuor libros de beata visione deitatie .... ad Joh[an]em papam

Once attributed to Ulrich von Gumpoldskirchen, no longer thought to the accurate. Dated in the incipit


Vat.lat.4346, Biblical Concordance
Incipit: A. a. a. a. Ie[r] IC. XIIII.d. eze. iiii.f

f.329r names the it as the "Concordancia de Sancti Iacobe" (the Dominican priory of Saint-Jacques in Paris) - @InnocentOP


Vat.lat.4349, Speculum humanae salvationis (mid 15th C)

on Paper. Includes index, prolog.


Vat.lat.4356 (Upgraded to HQ), Helvicus Teutonicus De arte diligendi Deum (14th C)
Incipit: Incipit Liber de arte dilif[e]ndi deu[m] primu[m] rapitulu[m]

Vat.lat.4830 (Upgraded to HQ), Collection of Italian Verse (c. 1447-1457)
Incipit: econgram pianto cognuina facea la prima chio uedea

Donated in 1567 by Annibale Zoilo, cantor.


Vat.lat.6199, Letters (16th C)
Incipit: S. P. D. Dn. Musrio lubenrissime inseruiissem

First letter dated 1521


Vat.lat.6272, Sallust The War of Catiline
Incipit: Incip[it] lib[er] salystii. Omines hommes q[ue] student sese p[re]stare

Palimpsest


Vat.lat.6407, Letters (16th C)
Incipit: Ferdinandus divina favente clementia Romanoru[m] Rex, semper augustus, ac Germaniæ, Hungariæ, Bohemiæ &c. Rex. Infans Hispaniar[um] Archidux Austriæ &c.

First letter dated 1538


Vat.lat.7119, Genesis, glossed (12th C)
Incipit: Cvm omnes diuinos libros legim[us] intanta multitudine uerorum intellectuum qui

Ends with Jerome's "Frater Ambrosius" letter in a different, later, hand. Given to Pope Benedict XIII


Vat.lat.7274, Recueil de divers secrets de medecine. (17th C)
Incipit: Remedes Cont... Maladies engener...

Vat.lat.7613, John of Wales Tractatus exemplorum alphabeti
Incipit: (f.2r) Cum coll[ec]tionis h[uius] q[ue] potest dici su[m]ma coll[ec]tonu[m]

John of Wales starts on f.118r in a different hand



Vat.lat.8351, (1643)
Incipit: Instruction donnée a Messieurs le Duc de Longueuille Henry d'Orleans Prince et Comte Souerain de neufchastil

Dated Sept. 30, 1643 on f.51v


Vat.lat.8387, Constitutio Vnigenitus constitutio Pastoralis Officii nec non Breuia Decreta Edicta a S. M. Clemente PP. XI. Occasione d.d. Constitutionum cum voto sac. Cong[regationis] S. Officii publicata et impressa (1713)

first part is printed work with manuscript title page and index.


Vat.lat.8398, Meteori dell' Anno 1784 (1784)
Incipit: Aspetto del Cielo. Sereno perfettissimo

Vat.lat.8403, Meteori dell'Anno MDCCXC (1790)
Incipit: Aspetto del Cielo. Sereno perfettissimo

Vat.lat.8409 (Upgraded to HQ), Miscellanea Spettante alla Republica di Venezia e Raccolta di Scritture Spettanti alla Controversie tra della Republica (17th-18th C)
Incipit: (f.2r) Relazione dello stato, souerno, e Cariche della Republica di Venezia

Incipit: Non so, onde mai arrenga, se dall' estremita del tempo, in cui

Incipit: In Case del' S[ancto] Luxe [te] hanno da assistere dice portien di camera la settimana ogni giorno

Vat.lat.8433, In Synodum Povincialem Poritiensem Dubia. Ab Cominentissimis Patribus Sacrosancti Tridentini Concilii Interpretibus Declaranda ac definienda traduntur ut te eam confirmandoam Apostolice Sedis Auctoritas Vite tutoq[ue] accedat.
Incipit: (p.1) Dubium I. Ad Orationem in apertione Synodi Provincialis Portuensis

Vat.lat.8440, Petro Lazzari Dissertatio de Marcelli Ancyrani Episcopi Fide
Incipit: Dissertatio Prima. De Marcelli Ancyrani Episcopi Fide § :1: De Marcelli persona et causa.

Vat.lat.8441, Institutiones in Sæculum VII
Incipit: (f.2r) Institutiones historiæ ecclesiasticæ in sæculum VII. Caput I. Imperatores Sæculi VII. § I. Novem Imperatores numerantur

Incipit: Peu uffidiro a comandi del S[igno]r Card[ina]le segretario di stato

Vat.lat.8473.pt.2, Documenti vari in massima parte diretti a Mario Filonardi, nunzio apostolico in Polonia, relativi alla storia polacca dal 1635 al 1643. (17th C)

starts f.310


Vat.lat.8555, Innocent IV Apparatus in Decretales, lib. I-V (14th C)
Incipit: Incipit p[ro]hemiu[m] appa[ra]tus i[n]-nocencii quarti. [L]egitur in ezechiele uent[er]

Vat.lat.8557, Bible, Old Testement (1101-1150)
Incipit: (f.2v) Incipit P[ro]log[us] S[an]c[t]i Hie-ronimi presbiteri Deside-rii mei deside0ratas accepi episcop-o-las qvi quoda presagio

Genesis through Sirach, Vat.lat.8558 contains part 2. Perhaps from Stavelot-Malmedy


No text, incomplete drawings


Vat.lat.12179, Documents relating to Papal Conclaves (16th-18th C)
Incipit: Scripture []inentes ad Conclaue et Electionem Summi Pontifice

Microfilm


Vat.lat.14731, Buchard of Worms Decretal, Ordinal (1091-1100)

See Iter liturgicum italicum, from Caiazzo, contains Ordo Synodalis 5. Beneventan hand. The first folio has been rendered almost illegible due to mold