Vatican Manuscripts Added Week 39 of 2021

The week started out with thirty-nine manuscripts on Monday sixty-six were digitized in total. Recent patterns that continue are several volumes in Reg.lat, a number from the Rossiani collection in the 500s, and Vat.lat in the 5xxx and 9xxx range. The later contains still more volumes by Gaetano Marini and Francesco Cancellieri, the former, more in a series of volumes dedicated to Giulio de Medici/Pope Clement VII. Three volumes in Armenian and one more in the Vat.gr fond round out the week.

The image to the right comes from f.3v of Vat.lat.9496, a 12th C copy of Guido of Arezzo's Micrologus with commentary. This is a fundamental text of western music, including the form of solmization still used today, originating from a latin hymn to John the Baptist "Ut queant laxis". The each line of this hymn begins on the next higher note on the scale, and the starting syllables were used as stand-ins: Ut, re, mi, fa, sol, and la. Ut was replaced by do in the 19th C. Sadly this manuscript lacks the "Guidonian Hand" mnemonic device for the hexachord.

The bottom border is from f.1r of Ross.581, a nice mid-15th C white vine decorated copy of Book 7 of Josephus' De Bello Judaico

Ross.581_0017_fa_0001r-border.jpg
Borg.arm.53, Pauli Piromalli Lexicon Armeno-Latinum (17th C)

See Biblioteca apostolica vaticana., Conybeare, F. C. (Frederick Cornwallis)., Tisserant, E. (1927). Codices armeni Bybliothecae vaticanae Borgiani. Romae: Typis polyglottis vaticanis pp. 79-80, The work was printed in Vienna in 1656, this copy is the author's autograph


Borg.ind.7, Bible, Gospels and Acts (1714)

in Tamil, the rest of the NT is in Borg.ind.8


Reg.lat.22, Bible
Incipit: Incip[it] p[ro]log[us].... Frater ambrosi[us] tua m[ihi]

rubric is warn


Reg.lat.59, Geoffroy of Vendôme Collection of Letters, Sermons and Tracts (1119)
Incipit: G. uindocinensis monasterii humilis abbas, dilectis in chr[ist]o filiis

ff.1r-7r contains a table of contents, the main text was written during Geoffroy's lifetime.


Reg.lat.79, St. Ivo, Anselm of Canterbury Carnotensis Epistulae, etc (1151-1200)
Incipit: I[n] chr[isto]s carnote[n]sis .h. archiep[iscip]o lugdunesi

Reg.lat.103, St. Augustine On the Psalms, 101-150 (1175-1200)
Incipit: Ecce unus paup[er] orat. & non orat in silentio.

Reg.lat.775, Coutume de Normandie, Les drois de meffais selon la coustume de Normandie, (15th C)
Incipit: Pour ce que nostre Intenc[i]on est

See JONAS


Ross.528, Bonaventure Sentences
Incipit: Profunda fluuior[um] scrutate[s] e[st]

Ross.530, Boniface VIII Decretals, Book 6
Incipit: Incipit lib[ro] vi[us] dec[re]talium d[omi]ni Bonifaci pape viii. Bonifacius ep[iscop]e s[er]uus s[er]uo-rum

Ross.539, Terence
Incipit: olim isti fuit generi q[uon]dam quaest[us]

Ross.541, Historia Augusta (1466)
Incipit: Vitæ diversorvm principv[m] et tyranno-rvm .a. diversis compositæ. Hadriani imperatoris vita incipit feliciter

Dated to June 16 via colophon on f.298r


Ross.543, Bartholomew of Pisa Liber Conformitatum vitae sancti Francisci ad vitam domini Jesu (1425-1475)
Incipit: In no[m]i[n]e d[omi]ni n[ost]ri ie[s]u ch[risti] et b[ea]tissime virginis ma-rie sue m[at]ris ac b[ea]tissimi p[at]ris n[ost]ri francisci a-men. Incipit opus quod intitulatur

Ross.550, Polibuius, Niccolo Perotti (tr) Historiarum, Book V (1473)
Incipit: Nicolai perotti prefatio ad nicolavm qvt-tvm svmmvm pontificem in polibii me galopolitani historiam ex greco in la-tinvm per evm tradvctam incipit

Dated via colophon on f.185r


Ross.559 (Upgraded to HQ), Hieronymous Presbyter, ps-Seneca, Seneca, ps-Aristotle, Silius Italicus, Cicero, ps-Cicero, Iuvenal, ps-Sallust, Macrobius, et a Vita Seneca, Letters and other writings (1275-1325, 1401-1400)
Incipit: Ep[isto]le Senece ad paulu[m] et [cathalogo]. In no[m]i[n]e d[omi]ni n[ost]ri ie[s]u ch[risti] am[en]

f.1v is a table of contents, ff.1-327 is the earlier work, ff.327v-419r is the later


Ross.560, Quintilianus Institutionis oratoriae libri XII (1433)
Incipit: Rubrice libri marci fabii qvintiliani de institvtionibvs oratoriis et primo, libri primi. Quemadmodum Prima elementa tradenda sint

Scribe: Domenico di Niccolò Pollini, named and dated on colophon, f.191v


Ross.581, Josephus De Bello Judaico, Book VII (mid-15th C)
Incipit: Q-voniam bellvm qvod cum populo romano gessere iudei om[n]i-um maximum que nostra etas uidit

Ross.594, Gregory IX, Henricus Bohic (glosses) In quinque decretalium libros commentaria/Lectura super libros V Decretalium per distinctiones. Book 2 (1385)
Incipit: De vita et honestate clericor[um] R[]. Elerici arma

Vat.arm.9, Aphraatis Persae Sermons (c. 1719)

See Biblioteca apostolica vaticana., Conybeare, F. C. (Frederick Cornwallis)., Tisserant, E. (1927). Codices armeni Bybliothecae vaticanae Borgiani. Romae: Typis polyglottis vaticanis pp. 237-238. Of a set of books for Catholic use in Transylvania with Vat.arm.26


Vat.arm.27, Hymns (18th C)

See Biblioteca apostolica vaticana., Conybeare, F. C. (Frederick Cornwallis)., Tisserant, E. (1927). Codices armeni Bybliothecae vaticanae Borgiani. Romae: Typis polyglottis vaticanis pp. 319-320


Vat.gr.1871 (Upgraded to HQ), Cyril of Alexandria, Romanus Melodus, Gregory of Nyssa, John Chrysostom De Sancta Trinitate, Songs, Biblical fragments, Apocrypha, etc (12th C)

Pinakes Entry, f.3 is a 9th C fragment


Vat.lat.5586, Nicolao Harpessildo Historiae Ecclesiasticae Anglicanae, Book 3. (13th-15th C)
Incipit: (f.1r) Sæc. XIII. Decimum Tertium Sæculum. De Romanis Pontificibus de Augustis Deq[ue] Angliæ hoc sæculo Regibus

Vat.lat.5790, Aristotle, Georgius Trapezuntius (tr) Problemata (15th C)
Incipit: Ad Reverendissimv[m] d[omi]n[u]m d[omi]n[u]m prospervm de colvmna s[an]c[t]i geor-gii

Vat.lat.5793, Achilles Phileros Bocchius Lusuum libri duo (16th C)
Incipit: R[everendissimo] in chr[ist]o patri [] Illvstriss Domino D. Ivlio t[i]t[uli] S. Lavren-tii in Damaso

Dedicated to Giulio de Medici


Vat.lat.5794, Peter Martyr d'Anghiera Narratio navigationis Indicae (16th C)
Incipit: Beatiss[imo] Svmmo Pont. Leoni .X. Petrvs Martyr ad an-gleria mediolanen, qvae anni a sextodeci-mo ad initivm vigesi-mi peperint in occeano dono dat.

Scribe: Genesio de la Barrera


Vat.lat.5799, Ansovinus Admoractus Granariensis Poem in Praise of Florence` (16th C)
Incipit: Clementi VII Pont. Max[imo] opt[imo] Ansouinus Admoractus Geanarien[sis] felicitatem

Vat.lat.5802 (Upgraded to HQ), Lucian Dialoghi Maritimi (1519)
Incipit: Livivs ad lectorem Lege a ma-bo te Candidissime Lector hos meos Lu-ciani dialogos

Dedicated to Giulio de Medici, scribe: Ludovico Vicentino degli Arrighi


Vat.lat.5805, Contra medicos qui negligunt astronomiam (16th C)
Incipit: Epistola Eruditissimi Viri in apas-culu[m] contra mædicos qui negligunt astronomia[m] in mædensis egri-tudinib[us] ad R[everentissimum] Car[dinalem] Iuliu[m] mædice[m] P. M.

Dedicated to Giulio de Medici


Vat.lat.5806, Giovan Battista Pio Tropheum Julii Medicis (16th C)
Incipit: R[everentissimo] ac Il[lusrtissimo] Julio Medici victori ac Triumphatori Pius Bononiensis Cliens. Victoriæ tuæ felicissimæ

Vat.lat.5808 (Upgraded to HQ), Aegidius Viterbiensis Explanatio litterarum hebraicarum (16th C)
Incipit: R[everentissimo] in chr[ist]o P. ac D. D[omi]no Iul. Car[dinali] de Me-dicis ac R. E. Vrcecancellario d[omi]no colen[issimo] F[rate]r Egidius Viterbien[sis]

Dedicated to Giulio de Medici


Vat.lat.5812 (Upgraded to HQ), Francesco Sperulo Villa Julia Medica versibus fabricata (1519)
Incipit: Ad R[everentissimum] .D. Ivlivm Medicem S. R. E. Presbyte-rvm cardinalem et Vice Cancellarivm Hvmillimvs servvs Franciscvs Spervlvs Villam Ivliam Medicam Versibvs Fabricata[m]

Dedicated to Giulio de Medici, the text is describes the building of a suburban villa on the slopes of Monte Mario, now the Villa Madama. See Gwynne, P. (2015). Patterns of Patronage in Renaissance Rome. Oxford, United Kingdom: Peter Lang Verlag. Retrieved Sep 29, 2021, from https://www.peterlang.com/document/1053411


Vat.lat.5815, De morte Prosperi Columne, Oratio funebris per Nicolaum(V), etc. (15th C)
Incipit: (f.3r) Oratio Fvnebris per Nicolavm tvnc catazarii nunc orta-nvm episcopvm et civi-tatis castellane in fvne-re nicolai pape qvinti priitia die exeqviarvm

Vat.lat.5816, ps-Cicero Rhetorica ad Herennium, Books I-IV (15th C)
Incipit: Et si negotiis famularib[us] impediti-uix satis onum studio suppedi-tare

Vat.lat.5821, Prudentius Crown of Martyrdom (11th C)
Incipit: hæc coerc& torqu& vrit hec catenas incutit

Glossed, some in early German.


Vat.lat.5824 (Upgraded to HQ), Julius Caesar Gallic Wars, etc. (15th C)
Incipit: C. Ivlii Caesaris [con]tinvi [con]svlis ac dictatoris p[er]pe-tvi rer[um] gallie ase co[n]-sriptar[um] lib[er] I i[n]cipit

Vat.lat.5836 (Upgraded to HQ), Giovan Pietro Gerretti De Constructione Aureae Aedis Divi Vitalis martyris, natione Mediolanensis, et Rhavennae patroni
Incipit: (f.2r) Joannis Petri Ferretti Rauennatis Lauellinatum Episcopi, Liber de Constructione Aureæ Ædis Di-ui Vitalis Martyris in Ciui-tate Rhauennæ. Prefatio. Expedire su[pri]mopere putanimus memorioam

Vat.lat.5838, Leonardo Bruni History of Florence
Incipit: Historiarvm Florentini Popvli liber primvs incipit leonardi arretini. Divtvrna mihi cogitatio fvit et sepe in alterutram partem

Vat.lat.6855, Lysias, Andreas Brennus Patavinus (tr), John Chrysostom Orations (1477)
Incipit: Ad R[]m D. D. Oliverivm Car. neapol. and. br. pat. Epist. Omnes Homines qui te norunt uel qui longissime

17th C ownership mark on f.IIIv, dated to March 11, 1477


Vat.lat.9123 (Upgraded to HQ), Gaetano Marini Raccolta d'insctizioni antiche (18th C)

Vat.lat.9148 (Upgraded to HQ), Gaetano Marini Inscrizioni Antiche (c. 1785)

Partially printed copies, with annotations


Vat.lat.9168, Francesco Cancellieri Notizie della Chiesa di S. Apollinare raccolte da Francesco Cancellieri (18th-19th C)
Incipit: Notizie della Chiesa di S' apollinare raccolte da Francesco Cancellieri. Presso di querta chiesa, fu fabbicaro un magnifico Palazzo

partially autograph


Vat.lat.9169, Francesco Cancellieri Bibliotheca Scriptorum Urbis alphabeti ac materiarum ordine digesta (Letters A-E) (1792)

Vat.lat.9186, Francesco Cancellieri Notizie del Sacerdote Gioan Battista Vidari di Pavia (19th C)

Vat.lat.9187, Francesco Cancellieri Elogio dell' avvocato Agostino Mariotti Romano (19th C)

Vat.lat.9194, Francesco Cancellieri
Incipit: All'Erudissimo, e Pregianissimo Monsignor Luigi Fioreni Martorelli Canonico della Basilica Vaticana

Vat.lat.9225, Giovanni Zorzi Discorsi Pratici sopra il Clavicem Balo (1715)
Incipit: (f.2r) Eccellenza. Non isdegni l'Animo sempre Grande di V. C. rimirar con occio benigno questi miei

Vat.lat.9228, Introduzione all'Istorie delle Case sovrane dell'Europa (18th C)
Incipit: (p.1) Dell Genealogia delle Case so-vrane d'Europa Cap. 1 Della Casa d'Austria.

Vat.lat.9233.pt.1 (Upgraded to HQ), Elzearius Horn Ichnographiae locorum et Monumentorum Veterum Terrae Sanctae, Book 1 - Jerusalem (1725)
Incipit: (f.1v) Statio I. De Situ veteris Jerusalem. Jerusalem Civitas Dei gloriosa, Psal. 86.3. Tob. 13.11. Sancta

Vat.lat.9233.pt.2 (Upgraded to HQ), Elzearius Horn Ichnographiae locorum et Monumentorum Veterum Terrae Sanctae, Book 2 (1725)

Vat.lat.9233.pt.3 (Upgraded to HQ), Elzearius Horn Ichnographiae locorum et Monumentorum Veterum Terrae Sanctae, Book 3 - Bethlehem, De exacta temporis divisione (1731)
Incipit: (f.1v) Statio I. De veteri & nova Bethlehem Judææ. In Palastina duplex fuit Civitas nomine Bethlehem appellata

Vat.lat.9236, Ambrosian Sacramentary (1484-1488)
Incipit: Incipiunt misse solem-pnes celebrande p[er] R[everendum] d[omi]n[u]m .d. Guidantoniu[m] Archiep[iscopu]m

See Iter liturgicum italicum, See Bannister, H. M. Monumenti vaticani di paleografia musicale latina ID# 645, notated music. From Milan. Owned by Guidi Antonii, Archbishop of Milan


Vat.lat.9239 (Upgraded to HQ), (c. 1482)
Incipit: In ciuitate Romana sunt Ecclesie quinq[ue], que parrocchiales dicimtur

Worldwide list of episcopal churches with their annuities


Vat.lat.9241, Nota d'alcuni accidenti prodigiosi coll'aggiunta de parti strava (17th C)
Incipit: Nota d'alcuni accidenti prodigiosi, e di variae compara, e Visioni portentoses

Vat.lat.9254, Dante Divine Comedy, Purgatorio (1791)

Printed with marginal notes



Vat.lat.9398, Constellation Maps

Vat.lat.9415.pt.1, Partenope a pie del re cattolico Carlo III Fatto successo in Napoli l'anno 1764, Avvisi col programma del viaggio di Pio VII in Francia, in occasione della incoronazione di Napoleone I, etc (c. 1750-1810)
Incipit: Partenope a Pie Del Rè cattolico Carlo III Fatto Successoin Napoli L'anno 1764. Carlo PAdre, Signor, questa che miri

Vat.lat.9418, St. Augustine The City of God, Books 14-22 (13th C)
Incipit: Incipiunt capitula libri quarti decim. Per mobedientiam p[ri]mi hominis in s[ecun]de mortis p[er]petuitate

Vat.lat.9420, Angelus de Pergula Expositio super particula prima Aphoris (1397)

recollecta per Melchiorem Joannem de Eugubio, see f.193v


Vat.lat.9428, Ludovicus Pontanusm Bartolus de Saxoferrato Various Canon Law Tracts (15th C)
Incipit: (f.1r) An permutat[i]o facta per ordinariu[m] de bene-ficiis


Incipit: La inerapresa di Cristofero Colombo y la vis-tie a del concetto

Vat.lat.9457, Posizione Della Vertenza Trai Pontifici e Veneti sul Poazzo E Val Precona sotto l'Emo Carafa, Vol. 1 (18th C)

Vat.lat.9460.pt.2, (18th C)
Incipit: Copia di Lettera della Seg[retaria] di Stato all'Em[erentissi]mo S[ignore] Card[inali]

starts f.276r


Vat.lat.9466 (Upgraded to HQ), Matteo Caraman, et al. Documenti vari riguardanti la Chiesa di rito greco in Dalmazia e i suoi rapporti colle autorità cattoliche di Venezia, nel sec. XVIII. (18th C)
Incipit: Informazione di Monsig[neur] Caraman Arcivescovo di Zarra per rapporto a Servicini di Rito Greco

Vat.lat.9493, Discinto Ragguaglio delle Pratiche tenutesi nel Conclave Dell'Esaltazione al pontifico di N. S. papa Alessandro VIII nell'anno del Signore 1689 li 6 d'ottobre (c. 1689)
Incipit: (f.2r) L'esito del Conclaue, nel quale e stato assona al Pontificato il Card[inale] Pietro Ottobaoni

Vat.lat.9496, Guido of Arezzo, et al. Micrologus, and commentary (12th C)
Incipit: De musica a q[uo] inuenta.

See Bannister, H. M. Monumenti vaticani di paleografia musicale latina ID# 1026, 332, 187 and 188. Contains several examples of unusual styles of musical notation


Vat.lat.15045, Conferma di investitura e diplomi di laurea conseguiti all'Università di Padova. (1690-1775)
Incipit: Ioannes Cornelio dei gr[ati]a Dux Venetiarp[]. Uniuersis et singulis Rector-ibus