Vatican Manuscripts Added Week 31 of 2022

Fifty-six manuscripts were digitized this week, as we approach the end-of-summer vacation season. Recent trends continue, with Ross (21), and Barb.lat (18), contributing the bulk of the new manuscripts. Work on Reg.lat continues to trickle in, with eight added this week, and as many from Vat.lat. Completing the week is a lone Greek manuscript, Vat.gr.2252, containing works of Gregory of Nazianzenus.

To the right is Ross.1061, a 15th C volume containing several works by the famed jurist Bartolus de Saxoferrato. This particular page, f.12r, comes from his Tyberiadis, a book all about the laws relating to rivers. In this copy, multiple illustrations depict how the water might flow when there is in indentation in one bank, or an island. I find it "interesting" that this volume, despite having about ten folios of such illustrations, is not included in the recent 3-volume Catalogo dei Codici Miniati della Biblioteca Vaticana I: I Manoscritti Rossiani.

The bottom border is from Reg.lat.1936, a copy of Thomas Aquinas' Summa Theologica. The first 6 folios are a detailed table of contents, so this detail is from f.9r, it is the start of the actual text

Reg.lat.1936_0021_fa_0009r-border.jpg
Barb.lat.109, Sallust The Catiline Conspiricy (1350-1400)
Incipit: Omnes homines qui sese studet p[re]stare ceteris

Barb.lat.113, Pompeius Trogus, Justinus Prologi Historiarum Philippicarum, Epitoma historiarum Philippicarum Pompei Trogi (15th C)
Incipit: Imperium assirior[um] a Nino Rege usq[ue] ad sar-danapalum

Barb.lat.119, ps-Phalaris, Francisci Aretini (tr), Cicero, Horace Letters, De arte poetica, etc. (15th C)
Incipit: (f.1r) Franciscus Aretinis Alfonso Regi. [Q]vatuor phalaridis epistolis quas nup[er] i[n] alio

Barb.lat.125, Manilius Astronomica (15th C)
Incipit: M. Manlii Astronomicon liber .I. [C]armine diuinas artis & [con]scia fati Sydem diuersos hominu[m]

Barb.lat.128 (Upgraded to HQ), Seneca, Virgil, Lucan, et al. Epistle ad Lucilium, Aeneid (concordance and table of contents), De bello civili (concordance), Allegoriae Tragoediarum Senecae (14th-15th C)
Incipit: [A]bstinentia [cpn]stanti & firma remouentur cupiditates

multiple scripts, see Biblissima


Barb.lat.131, Asconius Pedianus, ps-Asconius Orationum Ciceronis quinque enarratio, Scholia Sangallensia in Ciceronis Orationes in Verrem (15th C)
Incipit: In senatv contra L. Pisonem Q. A. Pedianvs. Hæc or[atori]o d[i]c[t]a est

See Biblissima, colophon on f.76v


Barb.lat.133, Terrance Epitaphium Terentii, Comedies (1411/1461)
Incipit: Natvs in excelsis tectis cartaginis altæ Romanis ducibus bellica preda fui

See Biblissima. This manuscript was made for the Duke of Genoa, and is dated and signed in colophon on p.209 May 27, 1411 (but CCCCXI is redone in later ink, perhaps 1461 was meant)


Barb.lat.146, Plautus Comedies: Poenulus, Persa, Rudens, Stichus, Trinummus, Truculentus (15th C)
Incipit: Poenvlvs Plavtis arsinate comici clarissimvs psevdolvs explicit incipit poenvlvs

Barb.lat.150, Ausonius Epigrams and Epitaphs, and other works (15th C)
Incipit: Ausonii Peonii Poetae disertissimi Epigrammaton Liber Primus. Phoebe potens nume-ris præses

See Biblissima, scribe: Giovan Marco Cinico


Barb.lat.155, Sahl ibn Bishr/Zahel Benbriz/Chehelbenbis In sciencia judiciorum et astrorum (15th C)
Incipit: Incipit liber int[ro]ductori[us] Judicor[um] zaelis bembizic Israhelite, Lege feliciter

Barb.lat.161, Curtius Rufus De Gestis Alexandri MAgni (15th C)
Incipit: Q. Cvrtii Rvfi Historici Facvndiss. De Gestis Alexandri Magni fragme[n]-tvm libri tertii feliciter incipit.

Barb.lat.179 (Upgraded to HQ), Galen, Avicenna, et al. De complectionibus, etc (14th C)
Incipit: Incip[it] lib[er] G[aleni] de [com]pl[ecti]o[n]ib[us], cui[us] s[un]t tres t[ra]ctat[us]. P[ri]m[us] e[st] d[e] e[ss]e [com][plectio]nis

Barb.lat.180, Pliny the Elder Natural History (1460-1470)
Incipit: Plinii Veronen-sis scriptoris Elegantissimi Nat-vralis historie libr-i primi pro[h]emivm incipit feliciter. Libros naturalis hystoriæ nouinum

Barb.lat.187, (17th C)
Incipit: Metaphysica seu Prima Philoso-phia. Proemium operis. In capitulo de diuisione scientiarum

Barb.lat.189, (17th C)
Incipit: Proemium in logicam. Quoniam logicalis facultas est

Barb.lat.191, (17th C)
Incipit: Ultima Disputatio Physi-ca De Mixtis Animatii per-fectis Seu de Viventibus. Proemium

Barb.lat.236 (Upgraded to HQ), Hermannus Contractus, et al. De mensura astrolabii, etc. (14th C)
Incipit: Herma[n]n[us] de astrolabio. Herma[n]nus chr[ist]i paup[er]u[m] p[er] ipsima & philosophie tro-nu[m]

Barb.lat.240 (Upgraded to HQ), Tractatus de Terremotu (16th C)
Incipit: Emirentissimo ac Reuerendissimo D[omi]no Cardinali Pallotto Protectori.

Reg.lat.1771, Petri Hispani Logicam Quaestiones

Reg.lat.1936, Thomas Aquinas Summa Theologica (1462)
Incipit: Incipit p-rima pars su[m]e theologie sancta tho-me de aquino ordinis predicatorum, Et sequitur questio prima de ip[s]a sci-encia theologie et querunt[ur] decem

ff.1r-6v is a detailed table of contents. Colophon on f.278r, lists scribe Johannes Imperator and the start and end dates, March 16- Nov. 18, 1462 (h/t @PieterBeullens)


Reg.lat.1987 (Upgraded to HQ), Martinus Capella De nuptiis Philologiae et Meercurii (9th, 11th C)
Incipit: Versus de astris & signis caeli

See Bannister, H. M. Monumenti vaticani di paleografia musicale latina ID# 274[f.1v Metz neumes], Biblissima. Main MS is 9th C, but there are 11th C additions throughout


Reg.lat.2006, Boccaccio De Genealogia Deorum

Rubric on f.1r very damaged


Reg.lat.2024, Remigius of Auxerrois, Donatus Commentum in Artem Minorem Donati, Ars Minor, Commentum in Donati Artem Maiorem, Artem Maiorem, etc (9th-11th C)

See Bannister, H. M. Monumenti vaticani di paleografia musicale latina ID# 533[f.75v 11th C]


Reg.lat.2037, Fabio Albergati Discorso al Cardinal S. Sisto sopra il modo di conservarsi la reputazione nella sua grandezza come Nipote di Papa, Cardinale e signore
Incipit: Discorso al S[ignor] Car[dinal] Sansisto sopra il modo di conseruari la reputazione nella sua granezza come

Reg.lat.2038, Tabulae Aequationum solis, et lunae, aliorumque Planetarum et Ascentionis Signorum
Incipit: Tabula ad inueme[m]dum annos arabum lunares p[er] annos chr[ist]i solares

Reg.lat.2041, Lorenzo Tebalducci Piacomini Ragionamento della Nobilta delle Lettere, e delle Arme (c. 1570)
Incipit: (f.1r) Lettione Prima. Virtuosi ascoltatori, poi che la felicita humana

Ross.832, Aegidius de Bellamera Tractatus de Sponsalibus et mat[ri]moniis. (1375-1425)
Incipit: De sponsalibus & matrimoniis t[rac][ta]. Incipit liber quartus de

Tenth volume of a thirteen volume set Ross.823-835


Ross.833, Aegidius de Bellamera Lectura super V libris Decretalium Gregorii IX (1375-1425)
Incipit: De attusationib[us] inquisitionib[us] et de nu[n]ciationibus. Rubrica. Quatuor primus libris de

Vol 11 of 13 vol set: Ross.823-835


Ross.834 (Upgraded to HQ), Aegidius de Bellamera Lectura super V libris Decretalium Gregorii IX (1375-1425)
Incipit: De Judeis et sarracenis Rubrica. Supra trac-tatum est de hiis qui sp[iritu]m sanctu[m] p[er]

Vol 12 of 13 vol set: Ross.823-835


Ross.846, Juridical Miscellany (15th C)
Incipit: Stelle mane[n]tes i[n] ordi[n]e cursu suo

Ross.1030, Bernardus de Rosengro, Aegidius de Bellamera, et al Papae potestate tractatus tres (15th C)
Incipit: Agoranimus de sacro principatu, De sacro principata d[omi]ni

Ross.1061, Bartolus de Saxoferrato, et al. Tractatus de fluminibus seu Tyberiadis, etc (15th C)

ff.1r-2v is a table of contents


Ross.1121, Faventia (16th C)
Incipit: Quando fauentia fuit destructa. Sub anno dom[in]eæ incarnationis DCC.

Ross.1127, Trattato di Verginita (15th C)
Incipit: De chr[ist]o iesu i[n] amorata anima sposa dilectissima

Ross.1137, Muretus Sive de Historia Dialogus (17th C)
Incipit: Mvretvs Sive de Historia Dialogvs. Cum de triplice stiilo controversiom anno

Ross.1140, Dialogus de sui ipsius cognitione (17th-18th C)
Incipit: De svi ipsivs cogni-tione dialogvs. Interlocutoribus Ludouico de Nemours et Francisco Pugiella

Ross.1142, Petrus de Abano Praxis Cabbala Alba et Nigra (1560)
Incipit: (p.2) Sieses Luch ist darum abgeschrieven worden

Ross.1145, Antonius Riccobonus Epitomes libri in artem Rhetoricam Aristotelis (16th-17th C)
Incipit: Epitome libri in Artem Rhe-toricam Aris. Antonii Riccoboni De Natura Rhetoricæ

Ross.1146, Festivitates facta Patavii in honorem Pascalis Malipiero (1458)
Incipit: Piu & piu uolte diletissimo fradello, per darre alquanto

Ross.1149, Alain de Lille, ps-Seneca, et al. Anticlaudians, etc (1386)
Incipit: Incipit liber alani in Anticlaudiane. Autoris mendicos reer[um]

Incipit: Filadelfia 1789 PP. Pro Feria V. Die 29 Januarii 1789. Varie prop[rae]m, che sono state

Incipit: Ex authographo quod extat in Tabulario Pontiicio Castri Sancti Angeli Armar IIs. caps. VIII. num[ero] 30

Ross.1197, Catalogus Bibliothecae Luis Charlotta Duciss. olim Saxon seu Bibliotheca Rossiana
Incipit: (f.2r) N[ote]: Littera significat litteram in serinu[m] sum[m]itate affixam

Incipit: Camera Prima Augustini (s) de Vita cristiana et de sin. cle.

Ross.1203, (19th C)
Incipit: Auctor et Inscriptio libri extrahendi

Ross.1208, Aloysii Dichtl Incunabulorum Rossianae Bybliothecae index alphabeticus. (c. 1915)
Incipit: 1167. Abano de, Petrus. Conciliator differentiar[um] Tractatus de veneris

Index ends at Ross.2499


Incipit: I. 50. Benivieni, Commento in piu Canzoni &c

Vat.gr.2252 (Upgraded to HQ), Gregory of Nazianzus Carmen I.2.33 (1301-1350)

Pinakes Entry, , begins with an 11th C liturgical (Trodium) fragment


Vat.lat.6443, John Cassian Regulae Monarchorum Aegyptiorum ab Eucherio Lugdunensis Episcopo breviori sermone conscriptae (14th C)
Incipit: (f.1r) In dei nomine incipiunt u...e mo-nachor[um] egiptior[um] a Johanne ca[s]siano

Vat.lat.6444 (Upgraded to HQ), St. Ambrose, Lupus of Ferrera, Willibaldus of Eichstätt, et al Saints Vitae and Passions, De conceptione B. Mariae (11th-12th C)
Incipit: Incipit passio s[an]c[t]i Andree ap[osto]li Passionem s[an]c[t]i andree ap[osto]li.

Vat.lat.9992, Translation of Isocratis' Orations (1608-1609)
Incipit: (f.2r) Expositio Isocratis. Libri quarti folio inceptum 103. Et ipse reditus Veteres maxime

Vat.lat.10031, Liber Condemnationum et Absolutionum, July 14-Dec 24, 1319 (14th C)
Incipit: In no[m]i[n]e d[omi]ni amen. Hec su[n]t [con]de[m]p[nationu]n & absolut[us]

Vat.lat.10032, Franciscus de Senis Liber Condemnationum et Absolutionum, Jan 13-Mai 25, 1341 (1341)
Incipit: In nomine d[omi]ni amen. Hec sunt [con]depmt[io][nu]m &

Vat.lat.10051, Bernard of Sienna, et al. Tractatus de Speculo Peccatorum de Contemptu Mundi, Tractatus de decem praeceptis, Stella clericorum, Tractatus de sacramento altaris (15th C)
Incipit: Incipit spe[cu]l[u]m amator[um] mu[n]di. Videte qu[omod]o caute ambulet[is]

Vat.lat.10055, Johannes Niess Florilegium a Hieronymo Planck Aichatötensi collectum (17th C)
Incipit: (p.1) Illvstrivm amplificationv[m] capvt I Ex Philippica Prima Amplificatio Prima. Inconstantia Senatorum, et peruidia in Patriam

Vat.lat.10073, Calendarium domus Cartusiae Horti Beatae Mariae in Ilmbach (1628)

With later additions. Scribe: Joannes Mohr Oberschwarzachensis († March 10, 1632). Contains a page per day with the Saint/Feast of that day and then space for local obituaries. Follows the Carthusian Use