Vatican Manuscripts Added Week 22 of 2020

Fifty-seven new manuscripts were added this week to the archives. Included are the usual mix of 17th C tracts supporting the authority of the pope, Vat.lat.3730, Church Fathers, Vat.lat.3932, and philosophy, Vat.lat.4542. One unusual text is Vat.lat.4016, an early 14th C work supporting the canonization of Thomas de Cantilupe, Bishop of Hereford. This process had the unusual hurdle of being forced to prove that the aformentioned Thomas, candidate for canonization, was not under the ban of excommunication at the time of his death. This is not the only reason to find his sanctification surprising, "In life...Pursuing a life of luxury, he also distinguished himself by his prudery and misogyny, which were considered extreme, even by medieval standards"1

The oldest manuscripts from this week is Vat.lat.5766, both the upper and lower text of this palimpsest probably made at Bobbio predate the year 800. The text is a late Uncial copy of Cassianus' Collationes, written over fragments of three different legal texts, one dating back to the 5th C. To the right you can clearly see the lower text, upside down, of the 5th C Ius Civile Anteiustinianum, beneath the 8th C text, f.17v. The web version of this MS contains both visible light and UV images, to aid in reading the texts.

The bottom border comes from a late Humanist copy of Poggio Bracciolini's De Veri Pastoris Munere Liber, Vat.lat.3732, written in the early 16th C for Pope Leo X.

Notes

1Strickland, D. H. (2018). Edward I, Exodus, and England on the Hereford World Map. Speculum, 93(2), 420–469. https://doi.org/10.1086/696540

Vat.lat.3732_0009_fa_0001r-border.jpg
Ross.489, Leonardo Bruni Francisci Petrarcae Vita (15th C)
Incipit: Francisci P. Po. Clarissimi Vita Foeliciter Incipit. Francesco petrarca huomo di grande

Vat.gr.2512, Lectionary (15th C)

Pinakes Aland ℓ1936, there is a lower text in palimpsest


Vat.lat.3102 (Upgraded to HQ), Bachon,Bradvardus,Jordanus,Visalon Bachoni de speculis,Bradvardi Geometria,De Ponderibus,Fragmentum quodam perspective,Prospectiva. Anon.,Quadratura. Circuli,Rogerii Bachonis prospectiva,Visalonis Prospectiva (14th C)
Incipit: Hic incip[it] t[ra]ctat[us] p[er]spective

Vat.lat.3216, Aristotle, Brunetto Latini (tr) Ethics
Incipit: Libro primus hec h[is]tor[um] Aristo-tilis


Vat.lat.3730, Dominic Pinelli Tractatus de Auctoritate et potestate Papae (17th C)
Incipit: Tractatu de authoritate, ac potistate Papa a Deo tibi data

Vat.lat.3732, Poggio Bracciolini De Veri Pastoris Munere Liber (1513-1521)
Incipit: (f.1r) Io poggii florentini ad Leone[m] X Pont. Max. de Veri pastoris Mvnere Liber. Plv-tar-chv-s. Cheroneus magnae apud Graecos

Dated from dedication to Pp[e Leo X


Vat.lat.3899 (Upgraded to HQ), Aristeae Epistula
Incipit: (f.1r) Paulo II Svmmo Pont. Mat-thias palmerivs felicit. Cum et antea semper Beatissime pontifex

Incipit: Ex libello .H. Aleandri. Apocalypsim, ut Joannes, agnoscit, et citat Hieronymus contra

Vat.lat.3932, Gregory the Great Aduersus Epirereos Magni Gregorii Theologi ex sermone qui est de Theologia
Incipit: Adue[r]sus Epirereos Magni Gregorii Theologi ex sermone qui [est] de Theologia

Vat.lat.3937 (Upgraded to HQ), Registrum processuum haereticae pravitatis contra Matthaeum Vicecomitem, ducem Mediolani, et filios eius (c. 1321)
Incipit: (f.Ir) In isto uolumine [con]tinen[erun]t duo libri primus liber [con]tinet

Register of the heresy processes commissioned by John XXII and conducted by the archbishop of Milan, 1321. See Sharon Dale (2001) A house divided: San Pietro in Ciel d'Oro in Pavia and the politics of Pope John XXII, Journal of Medieval History, 27:1, 55-77, DOI: 10.1016/S0304-4181(00)00016-6


Vat.lat.3977 (Upgraded to HQ), Bernard of Naples Dictamina (14th C)
Incipit: [I]ncipiu[n]t dictamina magistri Bernardi de Neapoli

Vat.lat.4016 (Upgraded to HQ), Inquisitio de excommunicationis articulis quibus recolende memorie dominus Thomas de Cantilupo quondam episcopus Herefordensis dicebatur tempore obitus sui fuisse ligatus (1320-1350)
Incipit: Incipit p[ri]ma inq[ui]sico[n] de exco[n]nu[m] aecidis qpui]b[us] recole de memoire d[omi]n[u]s thomas de cantilupo

Harriett Webster (2015) Mediating memory: recalling and recording the miracles of St Thomas Cantilupe, Journal of Medieval History, 41:3, 292-308, DOI: 10.1080/03044181.2015.1048977


Vat.lat.4091 (Upgraded to HQ), Albertus Magnus,Rogerius Bacho De arte experimentali,De compositione et operatione lapidis Philosophorum,De lapide minerali lib.III,Eiusdem de magnete,Eiusdem de potestate artis et naturae,Eiusdem de retardanda senectute,Tractatus Alchimiae,Tractatus Alchimiae,Versus super eadem materia

Vat.lat.4362, Honorius of Autun Elucidarium
Incipit: (f.1r) In no[m]i[n]e d[omi]ni I[n]cipit p[ro]log[us] libpri] q[ue] elucida[r]iu[m] dicit[ur]. Sepius rogatus

Vat.lat.4533, Johannes Argyropulus, Cicero, Apuleius Ethica ad Nicomachum lib. I-X - Interpretatio latina, Brutus, Il Liber Peri ermaneias (16th C)
Incipit: Prefatio. [J]oannes argyropylus Byzantius clarissimo uiro Cosme medici salutem. Si ea mihi

The first work is a translation of ps-Aristotle.


Vat.lat.4542, William of Ockham Summa Logicae
Incipit: Dudum me frater amice li[m]me tuits l[itte]ris studebas i[n]duce[re] ut

Vat.lat.4552 (Upgraded to HQ), Averroes, Elia del Medigo(tr) Quaestiones in Priora Analytica Aristotelis, translated (1485)
Incipit: Quaestio auerois in libru[m] prior[um] traducta p[er] Helia[s] Hebreum die xv Julii 1485, Florentiae. Intentio in hoc s[er]mone e[st] muestigare

Dated on f.1r. Written for Pico de Mirandola, with his notes


Vat.lat.4613 (Upgraded to HQ), Bartholomaeus Facius De origine inter Gallos et Britannos belli historia
Incipit: Quod me rogasti inter multas

Vat.lat.4795, Giles of Rome, Henri de Gauchi (tr) De regimine principum, translated (1300-1325)
Incipit: Ason especial reign[ur] nez deligniee roial & sainte Monseig-neur phelippe

In French, added to the Papal library in the reign of Pius IXSee JONAS


Vat.lat.4796, Arnaut Daniel, Folquet de Marseille, Bartolomeo Casassagia(tr), Canzones, translated (16th C)
Incipit: Sim fos amors de ioi donar tan laria

See JONAS


Vat.lat.5314, Lorenzo Valla De falso credita et ementita donatione Constantini declamatio
Incipit: Plures a me libri; complures q[ue] emissi sunt in omni fere doctrinar[um] genere

Vat.lat.5487, Rocco Pompone La Miracolosa vita e morte del clogioso martire emidio primo vescuo (1573)
Incipit: (f.1r) Prima par-te. L'armee l'amor non canto isdegni o l'ire di grandi eroi n'elor

Dedicato al card. Felice Peretti Montalto, poi papa con il nome di Sisto V.


Vat.lat.5488, Guglielmo Centueri Tractatus de iure monarchiae (15th C)
Incipit: Tractat[us] de Jure Mona[r]chie. Veritatem et discipli[n]am medi-tatu[m] est guttur meu[m]

Vat.lat.5766, Cassianus Collationes (8th C)
Incipit: -tias animae uoluntas, in meditulleo quodam

Palimpsest, old part cointains: "Ius Civile Anteiustinianum.", known as the _ Fragmenta Vaticana._ 5th C CLA 1-45; "Codex Theodosianus" 7th C CLA1-46; and c. 700 "Lex Romana Burgundionum" CLA 1-47. Upper text CLA 1-44


Vat.lat.6379 (Upgraded to HQ), Carlo Borromeo Letters to Guglielmo Sirleto, one to Onofrio Panvinio (c. 1576)
Incipit: Fin che non so aperto questo sinodo Prouinciale

Autograph copy


Vat.lat.6919, Stjepan Gradić, et al. Catalogue of Manuscripts (17th C)
Incipit: Manuscript Bibliothecae St. Francis a Riti

At least partially in Stjepan Gradić's hand


Incipit: De rigni Anglie uide lib. Nicolai Car[dinalis] Aragoniae

Incipit: Dissertazioni e Letterea dell' Abb Ridolfino Senuti, e di altri a lui

Incipit: Libro Primo Proemio e Capitoli Primo. Due code sono principali, ex importanti


Vat.lat.7473, Vita of Giuseppe Maria Barracco (1771)
Incipit: Vita del Servo di Dio. ¶ Giuseppe Maria Barracco della Congregatione dell' Oratorio nella Citta del Mondovi nel Piemonte

Dated on f.1r


Vat.lat.7484, Giovanni Bona, et al. Relazione del discacciamento dei Padri Gesuiti dall'Isola di Malta dal Gran Maestro [Giovanni de Lascaris Castellar] seguita li 10 mar. 1639, etc. (17th C)
Incipit: Relatione del discacciamento de' Padri Gesuiti, dall' Isola di Malta, dal Gran Mastro dequita li 10 di Marzo 1639

Dated on f.1r to 1639 for that woek


Vat.lat.7501, Miscellanea Istorica, Book 10 (18th C)
Incipit: (f.1r) Solenne Instrvmento di Pace Sottoscritto a Nome della Sacra Cesarea, e Cattol. Maesta

Some works are printed


Incipit: Libro P[rimo]. Proemio e Cap[itulo] P[rimo]. Hauendo ne i primi

Vat.lat.7524, Relatione del Concilio di Trento del Secretatio Mille donne del Clarissimo Signore Nicolo da Ponte
Incipit: (f.3r) Prefatione. Poi che non poiso mancar d'obedire

Vat.lat.7539, Sebastiano Querini L'Amoroso Sonno, Egloga Tragi Satiri Comica Pastorale del dic. Sebastiano Querini
Incipit: (f.1v) Interlocutori della Fauola. Fileno pastor giouini innamorato di Clori

Vat.lat.7543, Ferdinandi Tertii Romanorum Regis Epinicion
Incipit: (f.1r) Seren[issimo] Principi Mauritio Car[dinali] a Sabaudia Perpetuam Foelicitatem.

Vat.lat.7546, Lope de Vega Otro Demonio tenemos (17th C)
Incipit: Otro Demonio tenemos Com[edia] Nueba. Ludo bicogalan

See Barrientos, J. Á., Lorenzo, L. G., & Digitalia, I. (2009). En buena compañía: Estudios en honor de Luciano García Lorenzo. Consejo Superior de Investigaciones Científicas. https://books.google.com/books?id=pGBwz_W6aPUC


Vat.lat.7550, Hermanno Hugone Pia Desideria, Elegiis et Affectibus S. S. Patrum (1645)
Incipit: (f.4v) Cut modo caeruleis Apis emicat aurea campis

Vat.lat.7551, Historie de la Vie d'une Ame Religieuse incogneue doubs le titre de la diuine Amasone.
Incipit: (f.1r) Au :Ecteur. La cause de produiee ceste his-toire occuliant et cachant

Vat.lat.7554, Bartolommeo dotti Bresciano Satire Del K.
Incipit: (p.2)Il Cavnovale. Ecco guiuneo il Cavnovale

Vat.lat.7560, (1529)
Incipit: (p.1) In nomine d[omi]ni Incipit explicatio libru Judieu[m] a Magi[]

Dated on p.1


Vat.lat.7561, Joannis Neeukassel Monita Salutaria
Incipit: (f.1r) Vir Perillistris et Clasis[simi] D[omi]ne. Quia meum Indicium de libello, cui titulus Monita Saluataria

Vat.lat.7564, Giovanni Antonio Bianchi Elementa iuris civilis (1748)
Incipit: Elementa Juris Ciuilii, Liber Primus. Titulus primus de Jure et Justitia in Genere

Vat.lat.7576, Giovanni Bona Della Discretione a Discernimento de Spiriti Libro Uno (1741)
Incipit: Al Santissimo Padre e Dottore Mellifluo S. Bernardo Abbate

Dated on title page


Vat.lat.7577, Cicero Letters (15th C)
Incipit: M. T. C. Epistolarvm Ad P Lentvlvm Liber Incipit. Marcus Cicero Salutem dicit publio lentulo proconsuli.

Vat.lat.7578, Bernardus Guidonis Arbor genealogiae regum Francorum
Incipit: Franci ex sua p[ri]ma origine fuere troyani sunt ex gestis francoru[m]

Vat.lat.7585, Paulus Venetus Commentarius in Porphyrii Isagogen
Incipit: Maxima et forte in-credibili gloria vi-ror[um] illustriu[m]

Vat.lat.7595 (Upgraded to HQ), Alexander Bonini de Alexandria Expositio Evangelii s. Ioannis.
Incipit: Prologus fr[atrum] euan-g[e]lim s[an]c[t]i Joh[ann]is. Amicus sponsi q[ui] st[a]t & audit eum

Vat.lat.7599, Psalter/Hymnal (14th C)
Incipit: (f.7r) Psalmus dauid p[ri]m[us] deria secunda ad pri-mam Antiphona.

See Iter liturgicum italicum ff. 1r-6v contain Calendar. Notated music, from S. Bernardino dell'Osservanza, Siena, See Bannister, H. M. Monumenti vaticani di paleografia musicale latina ID# 699[ Title: Hymnar, Folio: passim, Century: 14i, Provinance: OSBCam, Notation: quadrata]


Vat.lat.7606, Pelagius Diaconus Vitae Patrum seu Verba Seniorum
Incipit: Incipit ad hortationes s[an]c[t]orum ad profettum p[er]fettionis monachor[um].

Beneventan


Vat.lat.7615, St. Augustine In Ioannis Evangelium
Incipit: ad id q[uae] et non uultis uenire ad me ut uitam habetis

Vat.lat.7810 (Upgraded to HQ), Hagiographica (12th C, etc.)
Incipit: KL. iun. Nat[alus] S[an]c[t]or[um] Stpe[hanus], Ben[idictus] & socior[um] ei[us]. Incip[it] p[ro]log[us]. S[an]c[t]orum Mircaula scribere satis est laudabile

Vat.lat.7813, Bible, Maccabees-Revelation
Incipit: -timus in cunctis urbibus p[ro]po-natur, ut liceat iudeis uti legib[us]

Fragments of charters from San Filippo d'Argirò, Calabria



Vat.turc.263 (Upgraded to HQ)