Vatican Manuscripts Added Week 8 of 2021

Fifty-one manuscripts were added this week to the online archives. Ongoing trends that continue are, Vat.lat manuscripts above 14600, and records from the Papal Court of Avignon.

The image to the right is December from the calendar of Vat.lat.14859, a composite codex containing complementary parts of two different Missals. There are several interesting elements in this calendar, including Jesus' name abbreviated yhu, rather than the standard ihu. Saint Anastasia is included as a secondary, lower rank (blank ink) saint on Dec. 25th, which probably indicates an origin in northern Italy.

The bottom border is from Vat.lat.4497 f.202v. The manuscript is a copy of Vegetius' De re militari with an introduction by John of Salisbury. The exact date is unknown, but it was purchased for Pope John XXII from Petrus de Godorio and Jacobus Burgensi, Carmelites of Avignon on July 9, 1317.

Vat.lat.4497_0408_fa_0202v-border.jpg
Borg.copt.51, Epistles of St. Paul (1740)

in Coptic and Arabic


Borg.ind.40, Somavaravratam

In Kilippattu style, discusses the importance of the religious observances on Monday. Collected by Fr. Paulinose


Borg.ind.52, Correspondence with the Varappuzha Seminary

Borg.ind.55, Keralolpatti

Incorrectly catalogued in earlier references as Bhagavata


Vat.lat.4430, Constantinus Africanus Viaticus seu morborum cognitione et curatione, praeit prologus (13th C)
Incipit: Quoniam q[uidam] ut i[n] rethorici[s] tulius o[mn]e i[n]q[uo]d expetendu[m]

Vat.lat.4447, Antonio di Guccio della Scarperia, Bernard of Clairvaux, Joannes Rodus, et al. Mathematical and Medical Miscellany (15th C)
Incipit: (f.1r) [q]uesto dificil[e] et p[ro]lissa que

See Jordanus #10195. Includes Tractatus calculatorius, commentary on Galen and Hippocrates and Avicenna


Vat.lat.4497 (Upgraded to HQ), Vegetius, John of Salisbury De Re militari (1301-1317)
Incipit: Incipit prologus policratici de curia-lium nugis & Vestigiis philosophur[um]. Iocundissimu[s] tum in multis tu[m] in eo maxime est lutterar[um]

Prolog by John of Salisbury. Known to have been purchased for Pope John XXII from Petrus de Godorio and Jacobus Burgensi, Carmelites of Avignon on July 9, 1317. Appears in later papal inventories.


Vat.lat.4541, Paulus Pergulensis Compendium logicae
Incipit: Omnes qui aliq[uod] memoria dign[um] suis posteris relin-queru[n]t aut rer[um]

Vat.lat.4585 (Upgraded to HQ), Achilles Bocchius de scribendi ratione mittendsque epistolis (16th C)
Incipit: (f.2r) Ad Franciscum de Piccolominib[us] Car[dinalium] senensé Pii ii Pont. Max. nepotem A. Bocchius eques Bononien[us]. Multa quidem, atq[ue] ingentia munem

Vat.lat.4603, Euclid, Boethius, Hermannus Dalmaticus (tr) Geometria, Introduction maius in astronomiam d'Albumasar, etc.
Incipit: (f.1r) Apud latinos in

Vat.lat.4610, Cicero, Gellius, Pier Candido Decembrio, Julius Caesar, Macrobius Epistolarum ad familiares, Book 6, Noctes atticae, etc. (15th C)
Incipit: Liber I. Marci Tvllii Ciceronis Ep[isto]lar[um] ad Pvb-lium lentvlvm et ad ceteros libri se-dicim []. Lege feliciter M. C. S. Ego omni

Marginal notes



Vat.lat.8640, Materie di Paesi Diversi e di Diversi Ordini Regolari, Book 19 (17th-18th C)
Incipit: (f.IIr) Materie di Paesi diversi. Florentia. Hispania Fol. 1. Lusitania 150. Polonia, ubi non nulla

Vat.lat.8645, Materie di Sicilia, Book 24
Incipit: (f.IIr) Materie di Sicilia. Scriptura super Juris dichone

Vat.lat.8710, Trilingual Bible: Numbers and Deuteronomy

Hebrew, Greek and Latin


Incipit: [R]eceperu[n] merced[em] sua[m] M. 6[o]

Vat.lat.8747, Theodore Amidenii Elogia Summorum Pontificum et S.R.E. Cardinalium suo euo defunctorum (17th C)
Incipit: (f.1r) Prefatio Quandoquidem gelli tumultibus e Belgio Gnatali solo ejectum me Roma Suscepit

Vat.lat.8750 (Upgraded to HQ), Laeander Fabrinus, Fransiscus Maturantius, et al. Oratio de studiis humanitatis, Doctoral speech, Letters, etc. (c. 1512)
Incipit: Laeandri Fabrini de stvdiis hvmanitatis oratio per pverv[m] habita. Huc ex pierio resonantes vertice musæ

Contents in Iter Italicum, excerpt: "f. 1-12 (s. XVI in.). Laeander Fabrinus, oratio de studiis humanitatis. f. 15 and passim (other hand). Anon. form speeches and letters, partly in volg. 65. Doctoral speech (Perugia, 1488). f. 67. Franc. Maturantius, letter (1492). 70v-71. Littera bonserviti (1491), signed by Petrus de Fabriano canc(ellarius). 76v-77. Leander (Fabrinus), oration. 78v-80. Doctoral speech of a pupil of Petrus de Ubaldis.…"


Vat.lat.8754, P. P. Lazzari Institution Historiae Ecclesiasticae iuxta seculorum seriem digestae (1743)

Vat.lat.8755, P. P. Lazzari Institution Historiae ecclesiasticae iuxta saeculorum seriem digestae (1744)
Incipit: (p.1) Institutiones Historiæ Ecclesiasticæ In Sæculu[m] Quartum. Quod poetæ solent ubi in maxime difficiles locus

Vat.lat.8756, P. P. Lazzari Institution Historiae ecclesiasticae iuxta saeculorum seriem digestae (1745)
Incipit: (p.1) Institutiones Historiæ Ecclesiasticæ in quintum Christi Sæculum. Quantis Eccl[esiast]icæ hiistoriæ cognitio hominibus præ-senti Sacrarum

Vat.lat.8759, Antonio Guainerio De ventris fluxibus, part 2 to Phil. Vicecomes (1451)
Incipit: Incipit secunda pars principalis huius & tractatus materiam [con]tinens uenenorum cuius in initio tabula ponitur capitulor[um]

Dated in colophon on f.94v, December 10, 1451


Vat.lat.8760, Brieve Discorso dell' insegne pinte delle famiglie nobili nel quale si disputa s'elle fussero appresso gli antichi in uso (16th C)
Incipit: (f.1r) La nobiltà, et cliarezza di sague è si grande et illustre privilegis, ch'iddio

Vat.lat.8762, Pietro Giannone Apologia dell' Istoria Civile, Professione di Fede, la dissertazione sul dominio del mare Adriatico (c. 1725)
Incipit: (f.1r) Nella Prima Carte Trattasi p[ro] della Inualidita delle Scommuniche nel Regno di Napoli

Titled Unpublished Works, see Marini, L. (1952). "Altri codici per l'edizione critica delle giannoniane « Apologia dell' Istoria civile » e « Professione di fede »". Annali Della Scuola Normale Superiore Di Pisa. Lettere, Storia E Filosofia, 21(1/2), serie ii, 104-113. Retrieved February 25, 2021, from http://www.jstor.org/stable/24299461


Vat.lat.8771, Jacobus de Marchia Dialogus Contrà Fraticellos B. Jacobi à Marchia de cuius tamen identitate quod ira fuerit a Beato scriptus dicunt Fratres Minores quod certe non constet (17th C)
Incipit: Incipit Dialogus. Catholicus Quid tibi uid et de Papa Joanne XXII.

Vat.lat.9231, Book of Hours (15th C)
Incipit: (f.13r) In principio erat verbum et verbum erat a-pud deum et deus erat verbu[m]

Use of Paris, Calendar ff.1-12 in French, the remainder in Latin. See JONAS


Vat.lat.14714, Stefano Bruti Memorie (1851-1861)
Incipit: (f.1r) 1851. Il primo di dell'anno il lard Altieri come Presidente di Roma

Vat.lat.14723, Claude François Achard Géographie de la Provence du Comté-Venaissin, de la Principauté d'Orange, du Comté de Nice, etc. Book 1 (c. 1787-1800)

Printed 1787 edition, contains handwritten notations


Vat.lat.14724, Géographie de la Provence du Comté-Venaissin, de la Principauté d'Orange, du Comté de Nice, etc. Book 2 (c. 1787-1800)
Incipit: (p.3) Description Historique, Geographique et Topographique des Villes, Bourgs, Villages & Hameaux de la Provence anciène & moderne, du Comté-Venaissin, de la Principauté d'Orange, du Comté de Nice, &c.

Primarily printed, with handwritten appendix


Vat.lat.14778, Registry of the Convictions of the Court of Avignon (1374)
Incipit: (f.2r) In chr[ist]i no[m]i[n]e Amen. Anno incarnate eiusdem milli[sim]o ccc[o] lxxiiij et die .xxviij. Jan[uarius]

Vat.lat.14784, Collection of Judicial Fragments (13th-14th C)
Incipit: [u]t nos mi[n]ores aliq[uo] mo[do] p[ossimus]

Vat.lat.14789, Lead Taxes for Episcopal, Archiepiscopal Churches, and Monasteries (1792-1818)

Vat.lat.14791, Documents on Pope Pius VII, focusing on 1808-9 (19th C)
Incipit: (f.2r) Pio VII felicessente Regnante Sonetto. Signor gran cose in picciol tempo hai fatte

Vat.lat.14816, Achille Ratti (Pius XI) Personal Correspondence between Ratti and Aristide Arzano and Michaelangelo Guggenheim (1896-1929)

Vat.lat.14823, Manuscripts and Printed works on the Congregation of Bishops and Regulars (18th C)
Incipit: (f.2r) Succinta Informazione dell' Istanza, che pende nella Sagra Congregazione De Vescoui, e Regolari Tra i Monaci della Congregazio-ne Cisterciense Riformata di S. Bernardo in Spaga

Vat.lat.14843, Liste di turni di servizio garantiti dalla Guardia Nobile. (1857-1858)
Incipit: (f.2r) Ser la gila di Bologna 1857

Vat.lat.14844, "Elementi" di istruzioni per la fanteria e "Principi" di istruzioni per la cavalleria. (c. 1831)
Incipit: (f.1r) Opuscolo Contente l'Elementi d'Istruczione per l'Infantia a tutta la Scuola del Plotone

Vat.lat.14847, Apologia del capitano Alessandro cavalier Cassini. (1854)
Incipit: (f.1r) Apologia del Cap[itano] Alessandro Cav[alier] Cassini attualmente Giudice Criminale Militare, dimostrante insieme vari interessanti punti della Storia della Finanzia Pontificia dal 1816 in poi

Vat.lat.14848, Progetto per l'organizazione provisoria dell'Armata Romana. (1798)
Incipit: (f.2r) Progetto. Per l'Organizazione provisoria dell'Armata Romana Osservazioni Preliminari. Sebbene si Zipeta tutto di, che il mantenimento permanente di un' Armata nelle forme, e nelle proporzioni adottate feneralmente in Europa

Vat.lat.14850, Giuseppe Cugnoni, Piux IX, Làszlo Floris Holik Barabàs Per le Nozze di Ludovico de Princ. Chigi e d. Anna de Princ. Aldobrandini memorie del bisavolo Agostino Chigi Albani, Brief of March 26, 1860, Il cardinale Ippolito I d'Este nella vita politica dell'Ungheria. (19th C)
Incipit: (f.2r) Notizia Sella vita e degli Studi del Principe Agostino Chigi Albani tratta da un suo diario e da altri socumenti che conservansi nella Biblioteca Chigiana a pubblicata

Vat.lat.14857, Dominican Graduale, Kyriale (14th C)
Incipit: (f.1r) dueis uelud ouem ioseph. Gloria eyoeae Ex syon

See Iter liturgicum italicum, notated music


Vat.lat.14859, Missal (14th C)
Incipit: (f.7r) In no[m]i[n]e d[omi]ni am[en] Do[m]i[n]ici prima de adue[n]tu Int[roitus]. Ad te leuaui a[n]im[am] me[a]m

See Iter liturgicum italicum. ff.1r-6v are calendar, consists of 2 distinct manuscripts combined, part 2, from f.77 contains notated music


Vat.lat.14860, Antiphonarium/Graduale for Palm Sunday (1842)
Incipit: (f.4v) Hoc volumen continet omnes cantus qui necessarii sunt in Dom[in]ica Palmarum

Vat.lat.14864, Cantorinus (1754)
Incipit: (f.3r) Intonationes Hymnorum fere totius Anni, In tres Partes divisæ.

See Iter liturgicum italicum, notated music, for Dominican Use


Vat.lat.14871, Jacob Aurelius Questenberg De sestertio (18th C)
Incipit: Typographus &c. Inter volvendos codices nomnillos mss. olim

the first two parts relate to Angelo Colocci, the third is by Questenberg, copying Vat.lat.5395


Vat.lat.14873, Francesco IV of Austria-Este, Duke of Modena and Reggio Lettere al card. Giuseppe Albani. (1831-1833)
Incipit: (f.5r) Eminenza. Siamo in tempi, che inceppano assai la corrispondenza sia

Vat.lat.14879, Lettere al card. Giovanni Francesco Albani, poi Clemente XI, inviate per lo più da vescovi e arcivescovi. (1691-1696)
Incipit: Acquapendente. Del 1674 nella dimissionio del Nesesuado d'Acquapend[ente]

Vat.lat.14923, Zibaldone di testi cabalistici. (17th C)

Part of a small collection of Kabbalistic manuscripts from the Secret Archives, Vat.lat.14921-14927


Vat.lat.14927, Liber de genetliorum iudiciis. (1683)

missing the beginning, contains ff.76r-234r


Vat.lat.14960, Urban VIII Documento notarile con il testo del chirografo con cui Urbano VIII il 3 marzo 1638 ammette a composizione il marchese Andrea de Nobili per l'omicidio del fratello Silvestro. (1639)
Incipit: In nomine d[omi]ni amen. Presenti publico Gratiæ Instrumento cunctis pateat cui denter et sit notum

Vat.lat.15177, Book of Hours (15th C)
Incipit: (f.13r) Secundum iohannem. In principio erat ver-bum et verbum erat apud

ff.1r-12v are calendar, likely Parisian, complete, in French. Bookplate on f.Iv for Giuseppe De Luca, signature on f.1v dated 1783, name of convent in French illegible in digital fascimileSee JONAS